Pediatria i pielęgniarstwo pediatryczne
Autor: Danuta Zarzycka, Andrzej Emeryk
Nowoczesny podręcznik z zakresu pediatrii i pielęgniarstwa pediatrycznego. Publikacja została przygotowana przez grupę wybitnych polskich klinicystów oraz pielęgniarek specjalizujących się w poszczególnych dziedzinach pediatrii reprezentujących wiodące ośrodki akademickie w kraju.
W sposób zwięzły i przystępny omówiono zagadnienia dotyczące anatomii i fizjologii (różnice rozwojowe u dzieci i dorosłych), patofizjologii, epidemiologii, kliniki, diagnostyki i terapii w zakresie wiedzy bazowej dla pielęgniarek i położnych.
Postępowanie pielęgniarskie przedstawiono zgodnie z zasadami praktyki opartej na dowodach naukowych z uwzględnieniem odrębności postępowania wynikającego z wieku dziecka oraz miejsca pobytu (szpital, dom, szkoła), w tym edukacji zdrowotnej.
Każdy rozdział zawiera elementy kształtowania metakompetencji krytycznego myślenia pt.: Refleksyjna praktyka: kultywowanie kompetencji Jakości i Bezpieczeństwa w Edukacji Pielęgniarek (Quality and Safety Education for Nursing –QSEN).
Publikacja zawiera informacje niezbędne w codziennej praktyce. Będzie doskonałym źródłem wiedzy przede wszystkim dla studentów pielęgniarstwa, położnictwa oraz pielęgniarek i położnych – specjalistek w dziedzinie pielęgniarstwa pediatrycznego, rodzinnego, w tym pielęgniarek realizujących praktykę w środowisku nauczania i wychowania oraz dla innych osób sprawujących opiekę nad dzieckiem (żłobki, przedszkola).
Pediatria i pielęgniarstwo pediatryczne
Autor: Danuta Zarzycka, Andrzej Emeryk
1. Perspektywa pielęgniarstwa pediatrycznego – Danuta Zarzycka
1.1. Pielęgniarstwo pediatryczne współcześnie
1.2. Model opieki pediatrycznej skoncentrowanej na dziecku
1.3. Wybrane podstawy teoretyczne pielęgniarstwa pediatrycznego
1.4. Podstawy założeń modelu Anne Casey
1.5. Wytyczne dla opieki pielęgniarskiej
2. Podstawy etyczne opieki nad dzieckiem
2.1. Zasady etyczne w opiece pielęgniarskiej nad dzieckiem – wytyczne dla opieki pielęgniarskiej
2.2. Sytuacje etycznie trudne w pielęgniarstwie pediatrycznym
2.3. Wytyczne dla opieki pielęgniarskiej w zakresie decyzji etycznych
3. Dziecko w społeczeństwie – Anna Bednarek
3.1. Dziecko w ujęciu definicyjnym
3.2. Środowisko społeczne a rozwój dziecka
3.3. Czynniki społeczne bezpośrednie a rozwój dziecka
3.4. Czynniki społeczne pośrednie a rozwój dziecka
3.5. Wytyczne dla opieki pielęgniarskiej
4. Wzrost i rozwój dziecka
4.1. Elementy rozwoju psychofizycznego dziecka
4.2. Auksologiczna ocena rozwoju dziecka
4.3. Kamienie milowe w rozwoju dziecka
4.4. Działania profilaktyczne w rozwoju dziecka
5. Promocja zdrowia dziecka
5.1. Żywienie dzieci i młodzieży
5.2. Wytyczne dla opieki pielęgniarskiej
6. Profilaktyka pediatryczna
6.1. Szczepienia ochronne w profilaktyce pediatrycznej
6.2. Zasady wykonywania szczepień ochronnych
6.3. Program Szczepień Ochronnych
7. Podstawowe aspekty oceny stanu zdrowia dzieci i rodziny
7.1. Badanie podmiotowe – istota i odrębności w opiece nad dzieckiem
7.2. Swoistość badania fizykalnego dziecka
8. Odrębności stanu zdrowia noworodka
8.1. Rola rodziców, matki w opiece nad noworodkiem
8.2. Ocena stanu ogólnego noworodka
8.3. Planowanie opieki pielęgniarskiej opartej na dowodach naukowych w podstawowych diagnozach pielęgniarskich
8.4. Wytyczne dla opieki pielęgniarskiej nad dzieckiem urodzonym przedwcześnie
9. Wybrane problemy zdrowotne w dzieciństwie
9.1. Anomalie/wady wrodzone – Janusz Kocki
9.1.1. Charakter i klasyfikacje wrodzonych wad rozwojowych
9.1.2. Wybrane choroby chromosomowe wieku rozwojowego
9.1.3. Poradnictwo genetyczne – wrodzone wady rozwojowe
9.1.4. Wytyczne dla opieki pielęgniarskiej nad dzieckiem z wrodzoną wadą rozwojową 147
9.2. Choroby zakaźne
9.2.1. Podstawowe objawy kliniczne
9.2.2. Wybrane zakażenia bakteryjne
9.2.3. Wybrane zakażenia wirusowe
9.3. Alergie
9.3.1. Profilaktyka chorób alergicznych
9.3.2. Atopowe zapalenie skóry
9.3.3. Alergiczny nieżyt nosa
9.3.4. Alergia na leki
9.3.5. Anafilaksja
9.4. Zaburzenia odżywiania
9.4.1. Ocena stanu odżywienia
9.4.2. Zaburzenia przyrostu masy ciała
9.4.3. Niedożywienie
9.4.4. Otyłość i nadwaga u dzieci
9.5. Rozwój i zaburzenia behawioralne i emocjonalne
9.5.1. Fazy rozwoju psychospołecznego dziecka i ich zaburzenia
9.5.2. Wybrane problemy behawioralne i emocjonalne
9.5.3. Reakcje dzieci i rodziców na hospitalizacje i chorobę
10. Zaburzenia w funkcjonowaniu układu oddechowego
10.1. Choroby układu oddechowego
10.1.1. Zespół krupu
10.1.2. Ostre zapalenie oskrzeli
10.1.3. Zapalenie oskrzelików
10.1.4. Astma oskrzelowa
10.1.5. Mukowiscydoza
10.1.6. Obiektywne metody oceny układu oddechowego w praktyce pielęgniarskiej
10.2. Planowanie opieki pielęgniarskiej opartej na dowodach naukowych nad dzieckiem z zaburzeniami w funkcjonowaniu układu oddechowego
10.2.1. Nieskuteczne oczyszczanie dróg oddechowych
10.2.2. Nieefektywne oddychanie
10.2.3. Refleksyjna praktyka pielęgniarska
11. Zaburzenia w funkcjonowaniu przewodu pokarmowego
11.1. Choroby przewodu pokarmowego
11.1.1. Ostra biegunka infekcyjna
11.1.2. Biegunka przewlekła
11.1.3. Choroba trzewna – celiakia
11.1.4. Nieswoiste choroby zapalne jelit
11.1.5. Zaburzenia czynnościowe przewodu pokarmowego
11.1.6. Regurgitacje i refluks żołądkowo-przełykowy u niemowląt
11.1.7. Kolka niemowlęca
11.1.8. Zaburzony rytm wypróżnień: zaparcie czynnościowe, dyschezja, nieretencyjne nietrzymanie stolca
11.2. Planowanie opieki pielęgniarskiej opartej na dowodach naukowych nad dzieckiem z zaburzeniami w funkcjonowaniu przewodu pokarmowego
11.2.1. Biegunka ostra
11.2.2. Ryzyko odwodnienia w biegunce ostrej
11.2.3. Biegunka polekowa
11.2.4. Refleksyjna praktyka pielęgniarska
12. Zaburzenia w funkcjonowaniu serca i układu krążenia
12.1. Choroby serca i układu krążenia
12.1.1. Omdlenia u dzieci
12.1.2. Bóle w klatce piersiowej w populacji pediatrycznej
12.1.3. Wady serca u dzieci
12.1.4. Zaburzenia rytmu serca u dzieci
12.1.5. Gorączka reumatyczna
12.1.6. Zapalenie mięśnia sercowego
12.2. Planowanie opieki pielęgniarskiej opartej na dowodach naukowych nad dzieckiem z zaburzeniami w funkcjonowaniu serca i układu krążenia
12.2.1. Obniżona tolerancja wysiłku
12.2.2. Zwiększona objętość płynów
12.2.3. Brak oczekiwanego przyrostu masy ciała
12.2.4. Zmniejszony rzut serca
12.2.5. Refleksyjna praktyka pielęgniarska
13. Zaburzenia w funkcjonowaniu nerek i układu moczowego
13.1. Choroby nerek i układu moczowego
13.1.1. Białkomocz
13.1.2. Krwinkomocz
13.1.3. Wrodzone wady nerek i układu moczowego
13.1.4. Zakażenia układu moczowego u dzieci
13.1.5. Nietrzymanie moczu
13.1.6. Kamica układu moczowego
13.1.7. Ostra niewydolność nerek
13.2. Planowanie opieki pielęgniarskiej opartej na dowodach naukowych nad dzieckiem z zaburzeniami w funkcjonowaniu nerek i układu moczowego
13.2.1. Ból w przebiegu zakażeń układu moczowego
13.2.2. Nadmierna objętość płynów ustrojowych w przebiegu nerczycy
13.2.3. Dyskomfort z powodu bólu ostrego w napadzie kamicy nerkowej
13.2.4. Obniżona samoocena dziecka z powodu moczenia się
13.2.5. Refleksyjna praktyka pielęgniarska
14. ZABURZENIA W Funkcjonowaniu narządów płciowych
14.1. Choroby narządów płciowych
14.1.1. Wady prącia
14.1.2. Ostra moszna
14.1.3. Przepuklina pachwinowa
14.1.4. Wodniak jądra
14.1.5. Wnętrostwo
14.1.6. Krwistek
14.1.7. Sklejenie warg sromowych (synechia)
14.1.8. Stany zapalne narządów rodnych
14.2. Planowanie opieki pielęgniarskiej opartej na dowodach naukowych nad dzieckiem z zaburzeniami w funkcjonowaniu narządów płciowych
14.2.1. Dolegliwości bólowe i obrzęk moszny
14.2.2. Ryzyko zakażenia rany po zabiegu operacyjnym
14.2.3. Obrzęk i zaczerwienienie okolicy urogenitalnej u dziewczynek z powodu stanu zapalnego
14.2.4. Patologiczna wydzielina z pochwy (upławy) i świąd
14.2.5. Refleksyjna praktyka pielęgniarska
15. Zaburzenia funkcji krwi
15.1. Choroby hematologiczne
15.1.1. Niedokrwistość
15.1.2. Skaza krwotoczna
15.2. Planowanie opieki pielęgniarskiej opartej na dowodach naukowych nad dzieckiem z zaburzeniami funkcji krwi
15.2.1. Zmęczenie spowodowane obniżeniem się parametrów morfologicznych
15.2.2. Nieefektywne podtrzymywanie zdrowia związane z brakiem wiedzy
15.2.3. Lęk przed wystąpieniem objawów choroby
15.2.4. Ryzyko zakażenia/uszkodzenia portu naczyniowego
15.2.5. Ból spowodowany wylewem krwi do stawu
15.2.6. Ograniczenie aktywności fizycznej związanej z ryzykiem krwawień wewnątrznarządowych
15.2.7. Refleksyjna praktyka pielęgniarska
16. Zaburzenia w funkcjonowaniu układu wydzielania wewnętrznego
16.1. Choroby układu wydzielania wewnętrznego
16.1.1. Choroby tarczycy u dzieci
16.1.2. Zaburzenia wzrastania u dzieci
16.1.3. Zaburzenia czynności nadnerczy
16.1.4. Zaburzenia dojrzewania u dzieci
16.1.5. Zaburzenia różnicowania płci
16.1.6. Zaburzenia gospodarki wapniowo-fosforanowej
16.1.7. Cukrzyca u dzieci
16.2. Planowanie opieki pielęgniarskiej opartej na dowodach naukowych nad dzieckiem z zaburzeniami w funkcjonowaniu układu wydzielania wewnętrznego
16.2.1. Niedostateczna wiedza
16.2.2. Zaparcia
16.2.3. Zaburzenie równowagi w odżywianiu: więcej niż organizm potrzebuje
16.2.4. Zaburzenie równowagi w odżywianiu: mniej niż organizm potrzebuje
16.2.5. Refleksyjna praktyka pielęgniarska
17. ZABURZENIA W FUNKCJONOWANIU narządu ruchu i tkanki łącznej
17.1. Choroby reumatyczne
17.1.1. Zapalenie stawów w wieku rozwojowym
17.1.2. Zapalenie mięśni w wieku rozwojowym
17.1.3. Rola opieki pielęgniarskiej w opiece nad dzieckiem z chorobą reumatyczną
17.2. Planowanie opieki pielęgniarskiej opartej na dowodach naukowych nad dzieckiem z chorobami reumatycznymi
17.2.1. Ból przewlekły i/lub ostry. Sztywność poranna
17.2.2. Gorączka o charakterze hektycznym
17.2.3. Zwiększone ryzyko chorób zębów, przyzębia i błony śluzowej jamy ustnej
17.2.4. Refleksyjna praktyka pielęgniarska
17.3. Ortopedia dziecięca i urazy
17.3.1. Terapie stosowane w chorobach narządu ruchu
17.3.2. Dysplazja rozwojowa stawu biodrowego
17.3.3. Skolioza idiopatyczna
17.3.4. Dziecko utykające
17.3.5. Choroba Legg-Calvè-Perthesa
17.3.6. Złamanie kości
17.3.7. Dziecko z politraumą – postępowanie ortopedyczne
17.4. Planowanie opieki pielęgniarskiej opartej na dowodach naukowych nad dzieckiem z zaburzeniami w funkcjonowaniu narządu ruchu
17.4.1. Ból pourazowy i w schorzeniach kostno-stawowych
17.4.2. Ograniczenie aktywności fizycznej dziecka po zabiegu operacyjnym
17.4.3. Lęk dziecka spowodowany założeniem opatrunku unieruchamiającego
17.4.4. Refleksyjna praktyka pielęgniarska
18. Zaburzenia w funkcjonowaniu układu nerwowego
18.1. Choroby układu nerwowego
18.1.1. Bóle głowy
18.1.2. Padaczka/padaczki wieku dziecięcego
18.1.3. Mózgowe porażenie dziecięce
18.1.4. Wodogłowie
18.1.5. Wady cewy nerwowej
18.2. Planowanie opieki pielęgniarskiej opartej na dowodach naukowych nad dzieckiem z zaburzeniami w funkcjonowaniu układu nerwowego
18.2.1. Ryzyko zaburzenia więzi rodzic–dziecko
18.2.2. Problemy ze snem (trudności z zasypianiem, nocne przebudzenia oraz zmniejszenie czasu trwania snu) u dzieci z zaburzeniami neurorozwojowymi
18.2.3. Opóźnienie rozwoju psychoruchowego
18.2.4. Refleksyjna praktyka pielęgniarska
19. Zaburzenia w funkcjonowaniu psychicznym
19.1. Choroby psychiczne
19.1.1. Zaburzenie afektywne dwubiegunowe
19.1.2. Depresja
19.1.3. Jadłowstręt psychiczny
19.1.4. Zaburzenie ze spektrum autyzmu
19.1.5. Zespół nadpobudliwości ruchowej z deficytem uwagi
19.2. Planowanie opieki pielęgniarskiej opartej na dowodach naukowych nad dzieckiem z zaburzeniami funkcjonowania psychicznego
19.2.1. Deficyt w funkcjonowaniu społecznym oraz zaburzenia w komunikowaniu się dziecka z autyzmem i z ADHD
19.2.2. Niedostateczne odżywienie organizmu w mechanizmie jadłowstrętu psychicznego i bulimii
19.2.3. Zachowania ryzykowne u dziecka z zaburzeniami afektywnymi
19.2.4. Refleksyjna praktyka pielęgniarska
20. Zaburzenia w funkcjonowaniu skóry
20.1. Choroby skóry
20.1.1. Zmiany na skórze okresu noworodkowego
20.1.2. Wysypki okresu niemowlęcego
20.1.3. Zakażenia wirusowe
20.1.4. Infekcje grzybicze, infestacje pasożytnicze
20.1.5. Pokrzywka
20.1.6. Trądzik
20.2. Planowanie opieki pielęgniarskiej opartej na dowodach naukowych nad dzieckiem z zaburzeniami w funkcjonowaniu skóry
20.2.1. Suchość skóry związana z zaburzeniami funkcji bariery naskórka oraz wzmożoną przezskórną utratą wody
20.2.2. Obniżenie jakości życia spowodowane długotrwałym świądem
20.2.3. Zaburzenia obrazu własnego ciała spowodowane zmianami na skórze
20.2.4. Refleksyjna praktyka pielęgniarska
21. Zaburzenia w funkcjonowaniu nosa, uszu i zatok
21.1. Choroby otolaryngologiczne
21.1.1. Ostre zapalenie gardła i migdałków podniebiennych
21.1.2. Przerost migdałków
21.1.3. Zapalenie zatok przynosowych
21.1.4. Skrzywienie przegrody nosa
21.1.5. Ciało obce w drogach oddechowych
21.2. Planowanie opieki pielęgniarskiej opartej na dowodach naukowych nad dzieckiem z zaburzeniami w funkcjonowaniu nosa, uszu i zatok
21.2.1. Ból ostry ucha
21.2.2. Zaburzona percepcja zmysłowa o charakterze słuchowym
21.2.3. Zaburzone połykanie
21.2.4. Refleksyjna praktyka pielęgniarska
22. Onkologia dziecięca
22.1. Choroby nowotworowe
22.1.1. Nowotwory typowe dla wieku dziecięcego
22.2. Planowanie opieki pielęgniarskiej opartej na dowodach naukowych nad dzieckiem z chorobą nowotworową
22.2.1. Ból związany z występującą chorobą nowotworową, procedurami diagnostycznymi oraz powikłaniami leczenia onkologicznego
22.2.2. Zaburzenia bilansu odżywiania się związane z objawami ubocznymi chemioterapii/radioterapii
22.2.3. Uszkodzenie błony śluzowej jamy ustnej związane ze skutkami chemioterapii
22.2.4. Refleksyjna praktyka pielęgniarska
23. Wypadki i stany nagłe u dzieci
23.1. Urazy czaszkowo-mózgowe u dzieci
23.2. Oparzenia u dzieci
23.3. Pogryzienia dzieci
23.4. Zespół dziecka maltretowanego
24. Opieka stomatologiczna
24.1. Rozwój jamy ustnej i zębów
24.2. Zaburzenia rozwojowe zębów
24.3. Choroba próchnicowa zębów
24.4. Profilaktyka stomatologiczna
