BIOMONITOROWANIE CZŁOWIEKA W PROFILAKTYCE ZATRUĆ ŚRODOWISKOWYCH

Opis

Streszczenie do książki "Biomonitorowanie człowieka w profilaktyce zatruć środowiskowych" autorstwa Krzysztofa Krzystyniaka, Mieczysława Obiedzińskiego, Hanny Kaloty i Andrzeja Marszałka:

"Narastający stres chemiczny, jakiego doświadczają wszyscy ludzie żyjący w naszych czasach, stał się przedmiotem wzmożonej uwagi naukowców, specjalistów z urzędu monitorujących zagrożenia, władz administracyjnych i twórców opracowań legistacyjnych. Aktualnie nie chodzi już o zastanawianie się, czy postępująca chemizacja środowiska i ludzi szkodzi, lecz komu i jak bardzo szkodzi.

Do niedawna podstawę analizy ryzyka zdrowotnego związanego ze stałą obecnością chemikaliów środowiskowych stanowił pomiar pośredni zanieczyszczeń w żywności, wodzie i powietrzu. Nie rezygnując z monitorowania środowiska, wprowadzono bezpośrednie monitorowanie biomarketów w ciele człowieka. biomarketem może być związek chemiczny, który wniknął do organizmu, jego metabolit lub produkt oddziaływań molekularnych z komórkami ciała. 

Biomonitorowanie człowieka jest to bezpośredni pomiar chemikaliów środowiskowych i ich metabolitów, które dostały się do organizmu człowieka, a ich stężenia mogą być zmierzone w matrycach biologicznych takich jak krew, mocz, ślina, włosy, paznokcie i inne. Toksykologiczna ocena dawek, biologicznych skutków i ocena narażenia różnych grup społecznych - od okresu prenatalnego i niemowlęcego do wieku starszego - jest zadaniem trudnym, skomplikowanym i mało zrozumiałym dla szerokiej społeczności. Celem ksiązki jest dostarczenie czytelnikowi, w mozliwie pzystępny sposób, profesjonalnych informacji, przedstawienie faktów i wniosków, jakie płyną z biomonitorowania ludzi. Książka w całości oparta jest na bogatym międzynarodowym piśmiennictwie specjalistycznym, wiedzy zaczerpniętej z renomowanych czasopism naukowych, w których jakośc publikacji jest weryfikowana.

Samo zrozumienie problemu to jednak nie wszystko. Staraliśmy się umieścić w książce istotne informacje i porady, jak każdy z nas powienien postępować, by w miarę skutecznie unikać nadmiaru zanieczyszczeń chemicznych atakujących nasze enzymy i DNA. W ksiązce czytelnik znajdzie zwięzły i przystępny opis enzymatycznych układów detoksykacji, genetycznych metod regulacji aktywności enzymów odtruwania człowieka. Szczególną uwagę przywiązaliśmy do zagrożeń wieku płodowego i niemowlęcego. Jest to arcyważne okno czasowe rozwoju człowieka, w którym zaburzenia embriogenezy, anomalie neurorozwojowe i wykształcenia gonad powodują nieodwracalne skuki w późniejszych okresach dorastania i wieku dorosłego. Omawiane są udokumentowane powiązania otyłości, upośledzonej rozrodczości, cukrzycy typu 1 (T1D), autyzmu, nowotworów z ekspozycją środowiskową na chemikalia. W książce czytelnik znajdzie szereg danych, uzyskanych metodą biomonitorowania ludzi, toksykokinetykę, czyli opis losów chemikaliów po wniknięciu do organizmu, alfabetyczny spis terminów międzynarodowych, mogacych posłuzyc jako słowa-klucze w przeszukiwaniu internetowych baz danych naukowych, bogata literaturę specjalistyczną i przegląd aktualnych zagadnień biomonitorowania człowieka."