Nierówności ekonomiczne a szanse edukacyjne i bezpieczeństwo społeczne dzieci i młodzieży
Autor: Grażyna Cęcelek
Przed współczesną szkołą jako ważnym środowiskiem wychowawczym i instytucją edukacyjną stawia się coraz poważniejsze zadania oraz wskazuje na konieczność zmiany dotychczasowego funkcjonowania szkoły na taki, który pozwoli aktywnie dostosowywać uczniów do otaczającej ich rzeczywistości społecznej. Powielanie w procesie edukacji tradycyjnych koncepcji nauczania okazuje się bowiem mało skuteczne wobec nowych potrzeb życia jednostkowego, społecznego i gospodarczego i tym samym utrudnia otwarcie się młodego pokolenia na nowości.
Celem poznawczym pracy jest zbadanie opinii studentów kierunku pedagogika na temat posiadanych kompetencji społecznych służących realizacji założeń pedagogiki konstruktywistycznej promującej uczenie się jako główny paradygmat procesów edukacyjnych oraz służących likwidowaniu barier w dostępie do edukacji dzieci i młodzieży pochodzących ze środowisk spauperyzowanych, bardzo często niewydolnych wychowawczo i stanowiących poważne zagrożenie dla prawidłowego procesu socjalizacji młodego pokolenia. Jako cel praktyczny opracowania wskazano sformułowanie wskazań pedagogicznych służących upowszechnianiu idei społeczeństwa uczącego się oraz optymalizacji procesu służącemu zapewnianiu „równości w dostępie do edukacji” wszystkim dzieciom, bez względu na status społeczny i ekonomiczny rodziny pochodzenia, w jakiej przyszło im się wychowywać oraz nabywać pierwszych doświadczeń, uczyć się rozumienia norm i wartości, kształtować własne postawy społeczne oraz precyzować cele i plany życiowe oraz pracowanie zaleceń służących optymalizacji procesu edukacji nauczycielskiej ze szczególnym położeniem nacisku na kształtowanie szeroko rozumianych kompetencji społecznych nauczycieli i wychowawców.
Nierówności ekonomiczne a szanse edukacyjne i bezpieczeństwo społeczne dzieci i młodzieży
Autor: Grażyna Cęcelek
Rozdział I. Nierówności ekonomiczne w kontekście determinowania szans edukacyjnych młodego pokolenia
1. Specyfika współczesnych nierówności o charakterze społeczno-ekonomicznym
1.1. Uwarunkowania i rodzaje nierówności społeczno-ekonomicznych
1.2. Ubóstwo materialne jako ważny wymiar braku spójności społecznej
1.3. Bieda a procesy marginalizacji i wykluczenia społecznego
2. Ubóstwo materialne i kulturowe w przestrzeni życia dzieci i młodzieży
2.1. Specyfika procesu socjalizacji dziecka w rodzinie ubogiej
2.2. Bariery w dostępie do edukacji generowane przez biedę rodziny
Rozdział II. Dostęp do edukacji jako wyznacznik procesu kreowania bezpieczeństwa społecznego młodego pokolenia
1. Specyfika i uwarunkowania procesu bezpiecznego trwania w społeczeństwie
1.1. Problematyka bezpieczeństwa: rozważania definicyjne
1.2. Największe współczesne źródła zagrożeń bezpieczeństwa w ujęciu lokalnym i globalnym
2. Złożoność i wielowymiarowość zagrożeń współczesnego bezpieczeństwa społecznego
2.1. Specyfika współczesnych zagrożenia bezpieczeństwa w wymiarze społecznym
2.2. Społeczeństwo i państwo jako ważne podmioty kreowania bezpieczeństwa społecznego
3. Edukacja i wykształcenie w kontekście kształtowania poczucia bezpieczeństwa społecznego młodego pokolenia
3.1. Bariery w dostępie do edukacji czynnikiem zaburzającym aktualne i przyszłe bezpieczeństwo społeczne dzieci i młodzieży
3.2. Rola szkoły w procesie kształtowania bezpieczeństwa społecznego wychowanków
Rozdział III. Szkoła jako ważne środowisko wychowawcze kreujące szanse życiowe dzieci i młodzieży
1. Rola szkoły w procesie włączania edukacyjnego dzieci zubożonych materialnie i kulturowo
1.1. Nowe spojrzenie na znaczenie edukacji i nowe wymogi stawiane przed współczesną szkołą
1.2. Konstruktywistyczny model edukacji podstawą współczesnej szkoły równych szans
1.3. Specyfika procesu konstruktywnego włączania edukacyjnego uczniów biednych
2. Nauczyciel kreatorem procesu edukacji inkluzyjnej
2.1. Przemiany na płaszczyźnie edukacyjnej w kontekście nowych wyzwań dla współczesnego nauczyciela
2.2. Istota pracy pedagogicznej nauczyciela konstruktywisty wyrównującego szanse edukacyjne
2.3. Kompetencje społeczne jako ważne wyznaczniki efektywności pracy nauczyciela włączającego
Rozdział IV. Metodologiczne podstawy przeprowadzonych badań własnych
1. Uzasadnienie wyboru problematyki badawczej pracy
2. Uszczegółowienie problematyki badawczej opracowania
3. Organizacja badań własnych oraz charakterystyka próby badawczej
Rozdział V. Oddziaływanie nierówności społeczno-ekonomicznych na szanse edukacyjne oraz poziom bezpieczeństwa społecznego młodych ludzi (w opinii badanych)
1. Sytuacja materialna badanych a poziom ich bezpieczeństwa społecznego
2. Opinie badanych na temat oddziaływania nierówności społeczno-ekonomicznych na jakość społecznego aktualnego i przyszłego funkcjonowania młodego pokolenia
2.1. Sytuacja materialno-ekonomiczna rodziny w kontekście determinowania szans edukacyjnych dzieci i młodzieży
2.2. Nierówności społeczno-ekonomiczne jako generator marginalizacji i wykluczenia społecznego młodego pokolenia
2.3. Nierówności w społeczeństwie a poziom bezpieczeństwa społecznego młodych ludzi
3. Wnioski z przeprowadzonych badań
Rozdział VI. Specyfika procesu przeciwdziałania nierównościom edukacyjnym oraz stabilizacja bezpieczeństwa społecznego dzieci i młodzieży – nowe wyzwania i potrzeby oraz rekomendacje, wnioski i postulaty
1. Nowe tendencje w procesie wyrównywania szans edukacyjnych uczniów z rodzin zubożonych materialnie i kulturowo
2. Rekomendacje dla procesu upowszechniania koncepcji szkoły uczenia się nastawionej na wyrównywanie szans edukacyjnych dzieci i młodzieży
3. Wnioski i postulaty adresowane do podmiotów polityki społecznej państwa w celu przeciwdziałania nierównościom społeczno-ekonomicznym
4. Edukacja dla bezpieczeństwa w kontekście radzenia sobie ze współczesnymi zagrożeniami
