Treść książki jest kontynuacją pierwszej pt. Przyczyny zaburzeń artykulacji zlokalizowane w układzie obwodowym, wydanej w Oficynie Wydawniczej "Impuls". W obydwu publikacjach są opisane przyczyny, patomechanizmy, objawy i rodzaje zaburzeń artykulacji oraz sposoby ich diagnozy.
Niniejsza książka składa się z pięciu części.
Pierwsza zawiera omówienie normy artykulacyjnej spółgłosek polskich najczęściej zaburzonych u dzieci rozpoczynających naukę szkolną. Normę wymawianiową Autorka przedstawiła w celu ustalenia podstaw teoretycznych, których jej badania dotyczą.
W części drugiej zaprezentowała stan badań nad artykulacją i jej zaburzeniami, rodzaje zaburzeń artykulacyjnych, a także przyjętą terminologię i klasyfikację dotyczącą zaburzeń mowy, w tym artykulacji.
W trzeciej Autorka opisała wybrane metodologiczne podstawy badań własnych nad zaburzeniami artykulacji spółgłosek u dzieci rozpoczynających naukę szkolną. Sformułowała problemy i pytania badawcze, a także hipotezy. Ponadto zaprezentowała metodę zbierania materiału badawczego i propozycję własnych narzędzi badawczych.
W części czwartej przedstawiła jakościowe i ilościowe wyniki badań nad zaburzeniami artykulacji, sprawnością aparatu artykulacyjnego, funkcjami fizjologicznymi w obrębie obwodowego narządu mowy, budową nasady, a także praktyczne wskazówki dotyczące prowadzenia diagnozy logopedycznej w odniesieniu do tych wyników.
Część piąta zawiera analizę porównawczą z uwzględnieniem rezultatów badań oraz dyskusję nad poglądami na temat zaburzeń artykulacji i jej przyczyn prezentowanych w literaturze przedmiotu.
W podsumowaniu zamieszczone zostały najważniejsze wyniki badań i wnioski praktyczne dotyczące diagnozy logopedycznej.
O wyborze tematyki zadecydowały potrzeby naukowe i długoletnia praktyka logopedyczna. Już na początku drogi zawodowej zauważyła, że proces diagnozy i terapii zaburzeń mowy dzieci wstępujących do szkoły jest ciągle nieusystematyzowany, a stan opieki logopedycznej w przedszkolach i szkołach podstawowych niewystarczający.
Autorka żywi nadzieję, że książka przyczyni się do głębszego i lepszego poznania trudności dzieci w zakresie artykulacji oraz pomoże logopedom w dokonywaniu wnikliwej diagnozy i właściwego planowania terapii. Chciałaby, aby zaprezentowane wyniki badań, rozwiązania diagnostyczne i uwagi okazały się przydatne w codziennej pracy z dziećmi mającymi zaburzenia mowy, służyły dydaktyce oraz przyczyniły się do poprawy stanu opieki logopedycznej w przedszkolach i szkołach podstawowych.
Tagi: logopedia książka ,
Wstęp
Część 1 Norma artykulacyjna spółgłosek polskich w świetle literatury
1. Norma językowa, kodyfikacja i kryteria poprawności językowej
2. Błąd językowy, błąd fonetyczny a zaburzenie artykulacji
3. Normatywna charakterystyka artykulacji spółgłosek najczęściej zaburzonych u dzieci rozpoczynających naukę szkolną
Część 2 Artykulacja i jej zaburzenia w świetle literatury przedmiotu
1. Stan badań nad rozwojem artykulacji u dzieci
2. Artykulacja, wymowa, ortofonia – poszukiwanie norm poprawnej wymowy
3. Zaburzenia artykulacji – poszukiwanie granic między wymową prawidłową a zaburzoną w literaturze przedmiotu
4. Dyslalia – próba zdefiniowania
5. Miejsce dyslalii w różnych klasyfikacjach zaburzeń mowy
6. Najważniejsze logopedyczne typologie zaburzeń mowy
7. Podziały dyslalii
8. Rodzaje zaburzeń artykulacji
Część 3 Wybrane elementy z metodologii badań własnych
1. Przedmiot i cele badań
2. Wybrane problemy i pytania badawcze
3. Metody i techniki badawcze
4. Wybrane narzędzia badawcze do badania artykulacji i biologicznych uwarunkowań mowy
5. Ocena artykulacji spółgłosek
6. Ocena biologicznych uwarunkowań mowy
7. Organizacja i przebieg badań
8. Teren badań i charakterystyka grupy badawczej
Część 4 Prezentacja wyników badań własnych
1. Zaburzenia artykulacji spółgłosek z przyczyn obwodowych na tle innych zaburzeń mowy
2. Typologia zaburzeń mowy u dzieci rozpoczynających naukę szkolną
3. Formy dyslalii obwodowej w badanej grupie
4. Rodzaje zaburzeń artykulacji u dzieci 7-letnich
5. Wyniki badania biologicznych uwarunkowań rozwoju mowy jako przyczyn zaburzeń artykulacji
6. Wyniki badania sprawności języka i warg u dzieci z zaburzeniami artykulacji z przyczyn obwodowych
Część 5 Szczegółowa analiza porównawcza wyników badań własnych
1. Trudności w zakresie artykulacji spółgłosek dentalizowanych u dzieci rozpoczynających naukę szkolną
2. Trudności w zakresie artykulacji spółgłoski [r] u dzieci rozpoczynających naukę
3. Trudności w zakresie artykulacji spółgłoski [l] u dzieci rozpoczynających naukę szkolną
4. Trudności w zakresie artykulacji spółgłosek [t, d, n] u dzieci rozpoczynających naukę szkolną
5. Trudności w zakresie artykulacji spółgłosek dwuwargowych i [p’, b’, m’] u dzieci rozpoczynających naukę szkolną
6. Trudności w zakresie artykulacji spółgłosek wargowo-zębowychi [f’, v’] u dzieci rozpoczynających naukę szkolną
7. Trudności w zakresie artykulacji spółgłosek tylnojęzykowych [k, g, x] i [k’, g’, x’] u dzieci rozpoczynających naukę szkolną
8. Trudności w zakresie artykulacji spółgłosek dźwięcznych u dzieci rozpoczynających naukę szkolną
9. Zjawisko nosowania u dzieci rozpoczynających naukę szkolną
Podsumowanie wyników badań oraz praktyczne rady dotyczące diagnozy logopedycznej
Bibliografia
Spis tabel, diagramów i wykresów
