EEG – co to za badanie, kiedy się wykonuje
EEG (elektroencefalografia) to nieinwazyjna metoda diagnostyczna, służąca do rejestracji bioelektrycznej czynności mózgu. Badanie trwa zazwyczaj kilkadziesiąt minut i może być wykonywane zarówno w stanie czuwania, jak i podczas deprywacji snu. Zapis EEG umożliwia ocenę fal mózgowych takich, jak fale: alfa, beta, theta i delta, co pomaga w identyfikacji wyładowań padaczkowych, zmian potencjału elektrycznego oraz ognisk patologicznej aktywności mózgu. Badanie EEG jest całkowicie bezpieczne oraz szeroko stosowane zarówno u dzieci, jak i dorosłych, zapewniając cenne informacje o tym, jak funkcjonuje ośrodkowy układ nerwowy.
Badanie EEG – definicja
Badanie EEG jest szczególnie istotne w diagnostyce: padaczki, zaburzeń snu, nawracających omdleń, guzów mózgu, chorób neurodegeneracyjnych i zaburzeń neurologicznych.
Badanie EEG (elektroencefalografia) to nieinwazyjna technika diagnostyczna, rejestrująca czynności bioelektrycznej aktywności mózgu.
Definicja badania EEG
Badanie EEG głowy polega na przymocowaniu elektrod na powierzchni skóry głowy pacjenta, co umożliwia monitorowanie aktywności neuronów kory mózgowej, rejestrując różne obszary mózgu. W praktyce klinicznej zapis EEG jest stosowany do identyfikacji fal mózgowych takich, jak: fale theta i delta, alfa i beta, co pomaga w ocenie funkcjonowania ośrodkowego układu nerwowego. Jest stosowane u dzieci oraz dorosłych, dostarczając istotnych informacji o aktywności mózgu w różnych stanach klinicznych.
Przygotowanie do badania EEG
Aby odpowiednio przygotować się do badania monitorującego zaburzenia snu, niezbędne jest przestrzeganie kilku istotnych zaleceń. Oto najważniejsze wskazówki:
- mycie włosów – przed badaniem należy umyć włosy, nie używając produktów stylizujących takich, jak: żele czy lakiery, aby zapewnić lepszy kontakt elektrod ze skórą głowy;
- pozostanie na czczo – w niektórych przypadkach, w zależności od instrukcji lekarza, może być zalecane pozostanie na czczo przez kilka godzin przed badaniem;
- przyjmowanie leków – leki stosowane na stałe powinny być przyjmowane zgodnie z zaleceniami lekarza, chyba że specjalista zleci inaczej;
- unikanie stresu – staraj się unikać stresujących sytuacji przed badaniem, gdyż stres może wpływać na jakość snu i zakłócać wyniki badania;
- unikanie napojów energetyzujących – w dniu badania oraz kilka dni przed nim, należy unikać spożywania napojów energetyzujących oraz kofeiny, gdyż mogą one wpływać na aktywność mózgu i zaburzać zapis EEG;
- zachowanie normalnej rutyny snu – należy spać zgodnie z codziennym harmonogramem, aby badanie odzwierciedlało rzeczywisty stan aktywności mózgu podczas snu.
Odpowiednie przygotowanie jest konieczne dla uzyskania dokładnych i wiarygodnych wyników badania EEG.
Przebieg badania EEG
W celu wykonania badania EEG na głowie pacjenta umieszcza się elektrody. Aby dokładnie rejestrować aktywność mózgu w różnych obszarach mózgu takich, jak kora płatów czołowych i na granicy płatów ciemieniowych, elektrody umieszczone są w różnych miejscach, przy czym należy pamiętać o odpowiednim rozmieszczeniu.
Samo badanie wykonywane jest w ciągu kilkudziesięciu minut, zarówno w stanie czuwania, jak i snu. Podczas badania EEG rejestruje się fale mózgowe, w tym fale: alfa, beta, theta, delta i gamma, co pozwala na ocenę funkcjonowania mózgu oraz identyfikację ewentualnych zaburzeń.
Badanie EEG u dzieci
Badanie EEG wykonuje się również u dzieci w celu diagnozowania problemów neurologicznych związanych z guzami mózgu, czy zjawiskiem, którymi są wyładowania padaczkowe. Wskazania do wykonania badania EEG obejmują także ocenę aktywności mózgu po urazach, w przypadkach zatrucia neurotoksynami oraz monitorowanie zachowania pacjenta w czasie badania. Wynik badania dostarcza cennych informacji na temat czynności mózgu w danym momencie, co jest nieocenione w diagnostyce wielu schorzeń układu nerwowego.
Elektroencefalografia jest pomocnym narzędziem w praktyce klinicznej, umożliwiającym dokładną ocenę stanu zdrowia pacjentów zarówno dorosłych, jak i dzieci. Badanie EEG u dzieci wykonuje się w taki sam sposób, jak u osób dorosłych.
Wskazania do badania EEG
Badanie EEG to pomocne narzędzie w neurologii, pozwalające na monitorowanie aktywności neuronów kory mózgowej. Wykorzystywane jako nieinwazyjna metoda diagnostyczna, EEG rejestruje fale mózgowe, co umożliwia ocenę różnych funkcji mózgu. Wskazania do wykonania badania EEG są szerokie i obejmują wiele stanów neurologicznych oraz psychiatrycznych, takich jak:
- bóle głowy – w przypadkach chronicznych bólów głowy, EEG może pomóc w ustaleniu neurologicznych przyczyn dolegliwości;
- choroby neurodegeneracyjne – EEG jest używane do monitorowania postępu chorób takich, jak choroba Alzheimera czy Parkinsona poprzez ocenę tego, jak przebiega funkcjonowanie mózgu;
- czuwanie EEG – badanie EEG w stanie czuwania jest istotne w ocenie aktywności mózgu w ciągu dnia i może być stosowane do monitorowania stanu pacjenta podczas różnych czynności;
- guzy mózgu – badanie EEG jest wykorzystywane w diagnostyce guzów mózgu poprzez identyfikację nieprawidłowej aktywności mózgu w obszarach dotkniętych guzem;
- nawracające omdlenia – EEG jest pomocne w ocenie przyczyn częstych omdleń, które mogą być związane z zaburzeniami neurologicznymi;
- podejrzenie padaczki – badanie EEG pomaga w diagnozowaniu padaczki poprzez wykrywanie wyładowań padaczkowych w falach mózgowych;
- utrata przytomności – badanie EEG jest ważne w ocenie przyczyn nagłej utraty przytomności, aby wykluczyć lub potwierdzić podłoże neurologiczne;
- zaburzenia snu – EEG jest stosowane w monitorowaniu i diagnozowaniu zaburzeń snu takich, jak bezsenność czy narkolepsja, poprzez rejestrację fal mózgowych podczas snu;
- zaburzenia wzroku – w przypadkach zaburzeń widzenia, EEG może być pomocne w diagnozowaniu problemów neurologicznych.
EEG, jako nieinwazyjna metoda diagnostyczna, odgrywa istotną rolę w monitorowaniu oraz diagnozowaniu różnorodnych zaburzeń układu nerwowego. Badanie trwa kilkadziesiąt minut i jest całkowicie bezpieczne dla pacjenta. Wyniki badania EEG dostarczają cennych informacji o czynnościach bioelektrycznych mózgu, pomagając lekarzom w sformułowaniu dokładnej diagnozy, a także leczeniu pacjentów.
- Bosak M., Atlas elektroencefalografii, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego 2017.
- Fields M. C., Marcuse L. V., Yoo J., Podstawy EEG z miniatlasem, Wydawnictwo Edra Urban & Partner, Wrocław 2017.
- Henning B, Anastasiadou S., Reckendorf Ch. M., Fascynujący mózg, tłum. Władyka-Leittretter A., Wydawnictwo Naukowe PWN 2022.
- Padaczka u osób starszych, Majkowska-Zwolińska B., Jędrzejczak J., PZWL Wydawnictwo Lekarskie 2020.
- Quigg M., EEG w praktyce klinicznej, red nauk. Jędrzejczak J., Wydawnictwo Edra Urban & Partner 2008.
- Warren B., Holloway G. M., Masako K., EEG Atlas, tłum. Sibylle T., Wydawnictwo Hogrefe Ag 2013.