Eozynofile (eozynocyty) w wyniku morfologii - normy EOS, funkcje w organizmie

Eozynofile to pewnego rodzaju tarcza przed różnymi pasożytami, dlatego tak ważne jest, aby w organizmie nie zabrakło tych białych krwinek. Podczas badania krwi może wyjść ich niedobór lub zbyt duża ilość. Jak prawidłowo interpretować wyniki morfologii krwi?

Eozynofile - definicja

Eozynofile, znane również jako granulocyty kwasochłonne, odgrywają kluczową rolę w układzie odpornościowym. Ich głównym zadaniem jest obrona organizmu przed infekcjami pasożytniczymi, które stanowiły ich pierwotne zastosowanie ewolucyjne. Oprócz tego, eozynofile są zaangażowane w reakcje alergiczne i uczestniczą w odpowiedziach immunologicznych na infekcje bakteryjne oraz wirusowe.

Eozynofile to specyficzny typ białych krwinek, zaliczany do grupy granulocytów.

W ich cytoplazmie znajdują się liczne ziarnistości, które zawierają różnorodne substancje chemiczne, kluczowe dla funkcjonowania układu odpornościowego. Nazwa tych komórek pochodzi od eozyny, barwnika stosowanego do ich identyfikacji w trakcie rozmazu krwi. Barwnik ten, mający właściwości kwasowe, pozwala na efektywne wybarwianie eozynofili, co ułatwia ich obserwację pod mikroskopem.

Normy eozynofilii we krwi

Normalna liczba eozynofili w krwi obwodowej waha się między 50 a 500 na mikrolitr, co stanowi około 2-4% wszystkich białych krwinek. Wartości te mogą się różnić w zależności od wieku i są określane zarówno w wartościach bezwzględnych, jak i procentowych.

Wyróżniamy różne stopnie nasilenia eozynofilii. Łagodna eozynofilia występuje, gdy liczba eozynofili osiąga wartości od 500 do 1500 na mikrolitr. Umiarkowana eozynofilia jest określana przy wartościach od 1500 do 5000 na mikrolitr. Natomiast ciężka eozynofilia, w której liczba eozynofili przekracza 5000 na mikrolitr, może świadczyć o poważnych zaburzeniach zdrowotnych.

Hipereozynofilia to termin stosowany, gdy obserwuje się znaczną eozynofilię przekraczającą 1500 na mikrolitr lub gdy stwierdza się nacieki eozynofilowe w tkankach. Stan ten wymaga dokładnej diagnostyki, gdyż może być związany z różnymi chorobami, w tym z chorobami autoimmunologicznymi, nowotworami, czy zespołami hipereozynofilowymi, które są zespołami klinicznymi o nieznanej etiologii.

Rola eozynofilii

Eozynofile pełnią zasadniczą rolę w obronie organizmu przed zakażeniami pasożytniczymi, takimi jak te wywołane przez owsiki czy glistę ludzką. Są także zaangażowane w procesy fagocytozy, czyli zdolności do "pożerania" obcych komórek, w tym komórek nowotworowych. Ponadto, uczestniczą w reakcjach alergicznych, gdzie ich granule uwalniają substancje zmniejszające stany zapalne oraz rozkładające histaminę, co ma istotne znaczenie w łagodzeniu objawów alergii.

Ziarnistości eozynofili zawierają enzymy zdolne do niszczenia ścian komórkowych patogenów, takich jak bakterie, grzyby, i wirusy, co stanowi o ich uniwersalnej roli w obronie przed różnorodnymi czynnikami zewnętrznymi. Wzrost liczby eozynofili w organizmie może być sygnałem występowania stanów zapalnych lub innych patologii, takich jak astma oskrzelowa, różne formy zapaleń, czy przewlekła obturacyjna choroba płuc. Monitoring poziomu tych komórek jest więc ważnym elementem diagnostyki wielu schorzeń.

Zwiększona liczba eozynocytów – przyczyny

Eozynofilia, czyli zwiększona liczba granulocytów kwasochłonnych w krwi, może być spowodowana różnymi czynnikami. Przyczyny tego stanu są zróżnicowane i często wskazują na poważne zaburzenia w funkcjonowaniu organizmu. Należą do nich m.in.:

• Inwazje pasożytnicze - inwazje pasożytnicze, takie jak glistnica czy tęgoryjec dwunastnicy są jedną z głównych przyczyn eozynofilii. Pasożyty te wywołują silną reakcję immunologiczną, skutkującą mobilizacją eozynofili do zwalczania inwazji. Kolejną istotną grupą przyczyn są reakcje i choroby alergiczne, w tym astma oskrzelowa oraz alergiczny nieżyt nosa. Eozynofile odgrywają kluczową rolę w patomechanizmie tych chorób, będąc odpowiedzialnymi za rozwój stanów zapalnych w odpowiedzi na alergeny.
• Nowotwory mieloproliferacyjne - białaczka eozynofilowa czy mastocytoza, również mogą prowadzić do eozynofilii. W tych przypadkach, eozynofile są produkowane w nadmiarze przez szpik kostny. Eozynofilie płucne, na przykład alergiczna aspergiloza oskrzelowo-płucna czy przewlekłe eozynofilowe zapalenie płuc, charakteryzują się nagromadzeniem eozynofili w tkance płucnej, co skutkuje dysfunkcją oddechową.
• Nowotwory lite - chłoniaki, histiocytoza z komórek Langerhansa, a także choroby zakaźne przyczyniają się do eozynofilii. Przewlekłe choroby zapalne, takie jak nieswoiste choroby zapalne jelit, oraz układowe choroby tkanki łącznej, na przykład układowe zapalenia naczyń, są kolejnymi stanami, w których eozynofile są często podwyższone.
• Zespół idiopatycznej hipereozynofilii - jest to mniej typowa, ale równie poważna przyczyna eozynofilii. Warto zauważyć, że eozynofile podwyższone u dziecka często wiążą się z reakcjami alergicznymi i inwazjami pasożytniczymi, podobnie jak u dorosłych, ale mogą również sygnalizować inne problemy zdrowotne. Diagnostyka eozynofilii wymaga kompleksowego podejścia, aby zidentyfikować i odpowiednio zarządzać leczeniem podstawowej przyczyny tego stanu.

Niski poziom eozynofilii

Twoje badanie krwi może również wykazać niski poziom eozynofili. W takiej sytuacji najlepiej skonsultować się z lekarzem prowadzącym. Zanim jednak do tego dojdzie, sprawdź, co oznacza wartość poniżej normy. Niski poziom eozynofili, zwany eozynopenią to sygnał różnych stanów zdrowotnych – od łagodnych po poważne. Eozynopenia często występuje w odpowiedzi na stosowanie niektórych leków – zwłaszcza glikokortykosteroidów, które są stosowane w terapii przeciwzapalnej i immunosupresyjnej. Takie leki mogą hamować aktywność układu odpornościowego, co objawia się między innymi obniżeniem poziomu eozynofili. Innymi przyczynami niskiego poziomu eozynofilii mogą być m.in.:

• Stres i nowotworowy - chroniczny stres, przemęczenie oraz choroby nowotworowe również mogą prowadzić do obniżenia poziomu tych komórek. W sytuacji przewlekłego stresu lub przemęczenia organizm jest w stanie podwyższonej gotowości, co może zaburzać normalne funkcjonowanie układu immunologicznego.
• Choroby pierwotniakowe - niedokrwistość aplastyczna, nadczynność kory nadnerczy, toczeń trzewny rozsiany, a także zakażenia bakteryjne i choroby pierwotniakowe to kolejne stany zdrowotne, które prowadzą do eozynopenii. Podczas tych chorób, układ odpornościowy jest znacznie angażowany, co wpływa na rozkład i funkcjonowanie białych krwinek, w tym eozynofili.
• Operacje chirurgiczne - eozynopenia często jest obserwowana po urazach, operacjach chirurgicznych, w czasie zatruć (alkoholem, lekami), a także podczas radioterapii. Stan ten jest również charakterystyczny dla toczących się stanów zapalnych w organizmie, które mogą wyczerpywać zasoby komórek odpornościowych.

Chociaż niewielkie odchylenia poziomu eozynofili od normy mogą nie być powodem do zaniepokojenia i zdarzają się często, bardzo ważne jest, aby każde anomalie w wynikach badań były konsultowane z lekarzem. Specjalista oceni wyniki w kontekście ogólnego stanu zdrowia pacjenta oraz innych parametrów morfologicznych, co pozwoli na właściwą diagnozę i ewentualne wdrożenie odpowiedniego leczenia.