Figówka - co to jest, przyczyny, objawy

Figówka to choroba, która charakteryzuje się ona obecnością bolesnych, ropnych krostek. Najczęściej dotyka owłosione partie twarzy, szczególnie brodę i wąsy, co czyni ją szczególnie uciążliwą dla mężczyzn często wykonujących golenie. Wywoływana głównie przez bakterie Staphylococcus aureus, figówka może prowadzić do poważnych komplikacji, na przykład trwałych blizn czy utraty włosów w danych obszarach. 

Figówka - definicja

Figówka to typowa zmiana skórna w zapaleniu mieszków włosowych.

Figówka, znana również jako przewlekłe ropne zapalenie mieszków włosowych, to infekcyjna choroba skóry, głównie wywoływana przez bakterie Staphylococcus aureus, choć czasem mogą być zaangażowane inne gatunki bakterii naturalnie występujące na skórze.

Definicja figówki

Choroba ta częściej dotyka mężczyzn, co wiąże się z częstym goleniem zarostu, co może prowadzić do mikrouszkodzeń skóry ułatwiających bakteriom dostęp do mieszków włosowych.

Infekcja rozpoczyna się, gdy bakterie przedostają się do uszkodzonego mieszka włosowego, co prowadzi do stanu zapalnego i następnie do wytworzenia ropnego zbiornika wewnątrz mieszka. Objawia się to pojawieniem się na skórze, zaczerwienionych, a czasami bolesnych grudek i pęcherzyków, które mogą być wypełnione ropą (krosty).

Mimo że infekcja nie powoduje bezpośredniego uszkodzenia włosów, uszkodzeniu ulega mechanizm, który utrzymuje je w skórze, co ostatecznie ułatwia ich wypadanie. Figówka często lokalizuje się na twarzy, zwłaszcza w obrębie brody i wąsów u mężczyzn, gdzie uszkodzenia mechaniczne są częstsze z powodu golenia. W niektórych przypadkach, szczególnie gdy proces zapalny jest intensywny i głęboki, może to prowadzić do powstawania blizn oraz miejscowej utraty włosów, co może być zarówno bolesne, jak i estetycznie niezadowalające dla pacjenta.

Objawy figówki 

Objawy figówki, czyli przewlekłego ropnego zapalenia mieszków włosowych, mogą być różnorodne i zależą od lokalizacji oraz nasilenia infekcji. Charakterystyczne dla tej choroby są zmiany skórne w postaci grudek i krost, które pojawiają się głównie w otoczeniu mieszków włosowych w okolicach, gdzie skóra jest regularnie golenia, takich jak górna warga, broda, policzki. Zmiany te mogą być pojedyncze lub liczne, często grupując się i tworząc większe ogniska zapalne.

W niektórych przypadkach ropne wykwity mogą rozprzestrzeniać się także na inne obszary bogate w mieszki włosowe, jak brwi, rzęsy, czy owłosiona skóra głowy. W przypadku bardziej zaawansowanych postaci choroby, na skórze mogą formować się większe, guzowate twory wypełnione ropą, co dodatkowo komplikuje leczenie i może prowadzić do trwałego uszkodzenia skóry.

Towarzyszący chorobie świąd i pieczenie skóry mogą znacząco wpływać na komfort życia pacjentów, podkreślając potrzebę efektywnego i szybkiego leczenia. Te objawy nie tylko powodują dyskomfort, ale mogą również sprzyjać dalszemu rozprzestrzenianiu się infekcji, zwłaszcza jeśli pacjent próbuje złagodzić swędzenie przez drapanie, co może prowadzić do dalszych uszkodzeń skóry i rozsiewu bakterii.

Przyczyny figówki

Figówka, czyli przewlekłe ropne zapalenie mieszków włosowych, rozwija się w wyniku zakażenia bakteryjnego, do którego dochodzi, gdy uszkodzone są mieszki włosowe lub skóra w ich otoczeniu. Zazwyczaj, pierwotną przyczyną zakażenia są bakterie takie jak Staphylococcus aureus, które są zdolne do przedostania się do głębszych warstw skóry i mieszka włosowego.

Czynnikiem sprzyjającym rozwojowi figówki jest uszkodzenie skóry, które może być spowodowane przez różne praktyki związane z usuwaniem owłosienia, w tym golenie. Golenie przy samej skórze, napinanie skóry w celu jej wygładzenia, golenie pod włos, a także użycie wieloostrzowych maszynek do golenia mogą prowadzić do mikrourazów. Te mikrourazy zwiększają ryzyko wrostu włosów, które mogą następnie uszkadzać mieszki włosowe, pozostawiając ostry koniec włosa. Takie urazy ułatwiają bakteriom dostęp do wnętrza mieszka włosowego, co sprzyja rozwojowi zapalenia.

Wyrywanie włosów pęsetą również może prowadzić do podobnych uszkodzeń i stanowi ryzyko infekcji. Czynniki te są szczególnie niebezpieczne u osób z predyspozycjami do infekcji skórnych, takimi jak cukrzyca czy osłabiona odporność. U tych osób skóra ma zmniejszoną zdolność do obrony przed infekcjami, co sprzyja rozwojowi figówki.

Oprócz tego niedostateczna higiena osobista może dodatkowo zwiększać ryzyko infekcji, gdyż brak odpowiedniej pielęgnacji skóry i nadmierne zanieczyszczenia mogą promować wzrost i aktywność patogennych mikroorganizmów. Figówka jest związana ze stanem zapalnym mieszka włosowego, dlatego nie należy dopuszczać do pojawienia się takiego schorzenia. 

Diagnostyka przewlekłego ropnego zapalenia mieszków włosowych

Diagnostyka figówki, czyli przewlekłego ropnego zapalenia mieszków włosowych, obejmuje kilka kroków, które umożliwiają lekarzowi dermatologowi postawienie precyzyjnej diagnozy. Proces ten zaczyna się od szczegółowego wywiadu medycznego, który jest niezbędny do zrozumienia historii medycznej pacjenta oraz przebiegu obecnych objawów. Lekarz zapyta o sposób pielęgnacji skóry, techniki golenia, wcześniejsze epizody podobnych zmian skórnych oraz o obecność innych schorzeń, które mogą przyczyniać się do problemów skórnych, jak cukrzyca czy osłabienie układu immunologicznego.

Następnym krokiem jest badanie przedmiotowe, podczas którego lekarz dokładnie ocenia skórę pacjenta. Specjalna uwaga zostaje zwrócona na obszary typowe dla lokalizacji figówki, takie jak owłosiona skóra twarzy – broda, wąsy oraz policzki. Lekarz bada charakterystykę zmian, takich jak krosty i grudki otaczające mieszki włosowe oraz zwraca uwagę na ich rozkład, nasilenie i ewentualne oznaki przewlekłości.

W niektórych przypadkach, gdzie diagnoza jest niejasna lub gdy istnieje podejrzenie częstego nawracania infekcji, może być zalecone przeprowadzenie dodatkowych badań na nosicielstwo gronkowca złocistego. Takie badania zazwyczaj obejmują pobranie wymazu z nosa, który jest jednym z naturalnych rezerwuarów tego patogenu. Wynik tego badania może pomóc w doprecyzowaniu strategii leczenia, zwłaszcza w kontekście zapobiegania przyszłym nawrotom choroby.

Rozpoznanie figówki zazwyczaj opiera się na wynikach wywiadu i badania przedmiotowego, jednak dodatkowe badania mogą być pomocne w potwierdzeniu etiologii bakteryjnej i w ustaleniu odpowiedniego leczenia.

Leczenie figówki gronkowcowej

Figówka gronkowcowa, która pojawia się w obrębie owłosionej skóry twarzy lub w innym miejscu wymaga szybkiej interwencji. Leczenie ropnego zapalenie mieszków włosowych wymaga kompleksowego podejścia, składającego się z kilku elementów, które mają na celu zwalczenie infekcji i minimalizację ryzyka jej powtórzenia.

Antybiotykoterapia

Podstawowym elementem leczenia figówki jest antybiotykoterapia. Antybiotyki można podawać miejscowo w formie maści lub kremów, które są stosowane bezpośrednio na zmienione chorobowo obszary skóry. W przypadkach bardziej rozległych lub głębokich infekcji konieczne może być zastosowanie antybiotyków doustnych lub nawet dożylnych. Wybór odpowiedniego antybiotyku powinien być podyktowany wynikami badań mikrobiologicznych, które pomagają zidentyfikować patogen odpowiedzialny za infekcję.

Środki odkażające

Lokalne stosowanie środków antyseptycznych jest ważne w celu dezynfekcji skóry i zapobiegania dalszemu rozprzestrzenianiu się infekcji. Produkty te mogą obejmować roztwory do przemywania skóry, które pomagają w utrzymaniu czystości i bezpieczeństwa obszarów dotkniętych chorobą.

Kortykosterydy

W niektórych przypadkach, szczególnie gdy towarzyszą silne reakcje zapalne i ból, lekarz może zalecić stosowanie miejscowych kortykosteroidów. Te leki pomagają zmniejszyć stan zapalny i łagodzą objawy, jednak ich stosowanie musi być ściśle kontrolowane, aby uniknąć potencjalnych skutków ubocznych, takich jak przerzedzenie skóry czy zwiększona podatność na infekcje.