Ropnie mnogie pach - czym są, przyczyny, objawy

Ropnie mnogie pach to bolesne schorzenie skóry, które wpływa na życie wielu osób na całym świecie. W przebiegu choroby dochodzi do powstania stanu zapalnego, który dotyka głównie obszary ciała zawierające gruczoły potowe apokrynowe, takie jak pachy, pachwiny i okolice odbytu. Choroba ta często atakuje w okresie dojrzewania płciowego, dlatego warto wiedzieć, jak się bronić. 

Ropnie mnogie pach - definicja

Ropnie mnogie pach to choroba, która dotyczy przede wszystkim okolic ciała, gdzie znajdują się gruczoły apokrynowe, takie jak pachy, pachwiny, okolica odbytu, brodawki sutkowe oraz powieki. Chociaż nazwa "ropne zapalenie gruczołów apokrynowych" jest czasami używana jako synonim hidradenitis suppurativa, jest to określenie nieprecyzyjne. Zapalenie gruczołów apokrynowych stanowi bowiem tylko jeden z aspektów tej wielowymiarowej choroby skóry.

Ropnie mnogie pach (hidradenitis suppurativa) to przewlekła choroba skóry, charakteryzująca się zapaleniem mieszków włosowych, co prowadzi do powstania ropni, przetok i blizn.

Definicja ropni mnogich pach

Proces patologiczny rozpoczyna się od stanu zapalnego wąskich rurek skórnych, z których wyrastają włosy. Z czasem zapalenie mieszków włosowych przekształca się w ropnie, a następnie w przetoki, co w efekcie końcowym prowadzi do tworzenia blizn.

Inne terminy, którymi określa się hidradenitis suppurativa, to trądzik odwrócony, acne inversa, choroba Velpeaua oraz choroba Verneuila. Termin "trądzik odwrócony" odnosi się do odwróconego zapalenia mieszków włosowych, co podkreśla różnicę w mechanizmie patologicznym w porównaniu do klasycznego trądziku, gdzie dominują inne mechanizmy prowadzące do stanu zapalnego skóry.

Przyczyny ropni mnogich

Ropnie mnogie pach często wynikają z zakażenia bakteryjnego, najczęściej przez gronkowce. Infekcje te dotyczą gruczołów apokrynowych, które są rodzajem gruczołów potowych aktywizujących się po osiągnięciu dojrzałości płciowej. Stąd choroba ta zazwyczaj manifestuje się w dorosłym życiu, szczególnie w przedziale wiekowym od 20 do 25 lat, choć zdarzają się również przypadki u noworodków. Czynniki ryzyka dla rozwoju ropni mnogich obejmują:

• Płeć i wiek – choroba częściej występuje u kobiet, a typowy wiek rozpoczęcia to wczesna dorosłość.
• Genetyka – rodzinne przypadki choroby sugerują, że genetyka może odgrywać rolę w zwiększaniu ryzyka jej występowania.
• Palenie tytoniu – palenie jest silnie skorelowane z ciężkością i częstością występowania ropni mnogich, potencjalnie z powodu wpływu na reakcje zapalne i immunologiczne skóry.
• Nadwaga lub otyłość – większa masa ciała może zwiększać ryzyko wystąpienia choroby, możliwe, że przez zwiększone tarcie skóry oraz zmiany hormonalne i metaboliczne.
• Zaburzenia hormonalne – zespół policystycznych jajników mogą być związane z hidradenitis suppurativa, co sugeruje, że hormony mogą odgrywać rolę w rozwoju choroby.
• Nieprawidłowa odpowiedź immunologiczna – zaburzenia w funkcjonowaniu układu odpornościowego mogą przyczyniać się do stanów zapalnych skóry i jej przydatków.

Objawy ropni mnogich pach

Ropnie mnogie pach charakteryzują się szeregiem objawów skórnych, które rozpoczynają się od zapalenia mieszków włosowych, występowania zaskórników oraz pojawiania się grudek i krost. U kobiet zmiany te najczęściej lokalizują się w okolicy pach, natomiast u mężczyzn obserwuje się je głównie w pachwinach oraz wokół odbytu. W miarę rozwoju choroby formują się bolesne, ropne guzki lub podskórne guzy, które nazywane są również cystami. Te guzy mają tendencję do samoistnego przebijania się, co prowadzi do wycieku ropnej wydzieliny.

Proces gojenia tych otwartych ran jest wyjątkowo trudny i często bardzo długotrwały. Wielokrotnie rany te nie goją się wcale, prowadząc do tworzenia przetok i w rezultacie blizn, które mogą być zarówno bolesne, jak i estetycznie niekorzystne. Towarzyszące im objawy, takie jak świąd i pieczenie skóry, dodatkowo pogarszają komfort życia pacjentów. Te symptomy, choć z pozoru mogą wydawać się typowe dla innych schorzeń skórnych, w przypadku hidradenitis suppurativa mają charakterystyczny, chroniczny przebieg i lokalizację, co jest kluczowe dla właściwej diagnozy i leczenia.

Zmiany chorobowe i ich diagnoza 

Diagnozowanie hidradenitis suppurativa wymaga zastosowania kilku specyficznych metod diagnostycznych, aby właściwie zidentyfikować charakter i przyczynę choroby. Podstawowym krokiem w diagnostyce są badania krwi, które często wykazują podwyższony poziom białek ostrej fazy oraz zwiększoną wartość OB (Opad Biernackiego), co wskazuje na obecność procesu zapalnego w organizmie.

Konieczne jest przeprowadzenie badań bakteriologicznych, które mają na celu zidentyfikowanie ewentualnych patogenów odpowiedzialnych za zakażenia towarzyszące stanom zapalnym skóry. W kontekście samej charakterystyki zmian skórnych istotne jest wykonanie badania histopatologicznego. Takie badanie pozwala na szczegółową analizę struktury tkankowej zmian, co jest kluczowe dla wykluczenia tak poważnych stanów, jak rak płaskonabłonkowy skóry.

Lekarz podczas diagnozy powinien również rozważyć możliwość innych schorzeń skórnych, które mogą objawiać się podobnie, takich jak czyraki czy gruźlica rozpływna skóry. W przypadku ropni zlokalizowanych w okolicy okołoodbytniczej niezbędne może być także wykluczenie choroby Cushinga, gdyż zmiany w tej okolicy mogą być jednym z pierwszych sygnałów tego zaburzenia hormonalnego. Diagnostyka różnicowa jest więc kluczowym elementem procesu ustalania przyczyny i odpowiedniego podejścia terapeutycznego w przypadku ropni mnogich.

Leczenie chirurgiczne i antybiotykowe w przypadku ropni mnogich 

Leczenie ropni mnogich, znanych również jako hidradenitis suppurativa, może być wyzwaniem i często wymaga podejścia wielotorowego. Terapia antybiotykowa, zarówno doustna jak i miejscowa (w postaci maści), jest często stosowana, ale jak pokazuje doświadczenie kliniczne, może być mało skuteczna w długotrwałym zarządzaniu lub eliminowaniu choroby.

Z powodu ograniczonej efektywności antybiotyków, bardzo często lekarze decydują się na leczenie chirurgiczne. Takie podejście obejmuje wycięcie zmienionych chorobowo obszarów skóry wraz z marginesem zdrowej tkanki, co ma na celu usunięcie ognisk zapalnych i zapobieganie dalszemu rozprzestrzenianiu się stanu zapalnego. Operacje te mogą być różnej skali, od mniejszych wycięć do rozległych resekcji, zależnie od stopnia zaawansowania choroby i obszarów, które zostały dotknięte.

W przypadkach, gdy chirurgiczne usunięcie obszarów zmienionych chorobowo prowadzi do powstania dużych defektów skórnych, konieczny może być przeszczep skóry. Przeszczep taki jest skomplikowanym zabiegiem, który wymaga precyzyjnego planowania i wykonania, ale jest często niezbędny do przywrócenia funkcji i estetyki dotkniętej obszarów ciała.

W przypadku hidradenitis suppurativa mogą być zastosowane inne terapie, na przykład inhibitory TNF-alfa, które są skierowane na modulowanie odpowiedzi immunologicznej organizmu. Pomocne są również metody wsparcia, jak terapia hormonalna czy zmiany stylu życia, które mogą pomóc w łagodzeniu objawów i spowalnianiu progresji choroby. Często również zaleca się ścisłą współpracę z dermatologiem oraz, w razie potrzeby, z innymi specjalistami, aby zapewnić kompleksowe i skuteczne podejście terapeutyczne.