Wole tarczycy – co to jest, objawy

Wole tarczycy to nieprawidłowe powiększenie gruczołu tarczowego, które może być spowodowane różnorodnymi czynnikami, w tym: niedoborem jodu, zaburzeniami hormonalnymi, a także autoimmunologicznymi schorzeniami, jak choroba Hashimoto. Powiększenie tarczycy może prowadzić do widocznych guzków oraz zmian w funkcjonowaniu tarczycy, co objawia się zarówno w postaci niedoczynności, jak i nadczynności tarczycy.

Wole tarczycy – definicja

Wole tarczycy to wykraczające ponad normę powiększenie gruczołu tarczowego.

Wole tarczycy to powiększenie gruczołu tarczowego, przekraczające normę fizjologiczną, co można zdiagnozować za pomocą badań takich, jak USG tarczycy.

Definicja wola tarczycy

Powiększenie tarczycy może być jednolite bądź guzkowe, sygnalizować pojawienie się wielu bądź wskazywać na pojedyncze guzki tarczycy. Wole może być objawowe, prowadząc do objawów, do jakich zaliczamy: trudności w połykaniu, uczucie ucisku w szyi, czy zmiany w głosie. Wole tarczycy pojawia się wówczas, gdy stwierdza się również: niedobory jodu, przewlekłe autoimmunologiczne zapalenie tarczycy, jak też zaburzenia hormonalne wywołane problemami z przysadką mózgową.

Przyczyny wola tarczycy

Przyczyny powstawania wola tarczycy są różnorodne. Wole tarczycowe może być wynikiem zarówno niedoczynności, jak i nadczynności tarczycy.

W przypadku niedoczynności tarczycy, organizm próbuje rekompensować niedobór hormonów, co prowadzi do powiększenia gruczołu tarczowego (wole guzkowe).

Z kolei w nadczynności tarczycy, nadmierna produkcja hormonów może również prowadzić do tego, że powiększona tarczyca nadal wzrasta. Często wole jest efektem odpowiedzi kompensacyjnej organizmu na zaburzenia hormonalne związane z funkcjonowaniem tarczycy.

Przyczyny wola tarczycy to:

• choroba Hashimoto – przewlekłe autoimmunologiczne zapalenie tarczycy jest najczęstszą przyczyną niedoczynności tarczycy, w którym układ odpornościowy atakuje tarczycę,
• leczenie jodem radioaktywnym – stosowane w przypadku nadczynności tarczycy może prowadzić do niedoczynności tarczycy jako efekt uboczny,
• niedobór jodu – niedoborem jodu w diecie jest globalnym problemem i jedną z głównych przyczyn powstawania wola tarczycy oraz niedoczynności tarczycy,
• operacyjne usunięcie tarczycy – całkowite bądź częściowe usunięcie tarczycy z powodu nowotworu, wola tarczycy albo nadczynności tarczycy może prowadzić do niedoczynności,
• przyjmowanie niektórych leków – leki takie, jak lit, stosowany w leczeniu zaburzeń psychicznych, mogą wpływać na funkcjonowanie tarczycy i prowadzić do niedoczynności,
• wtórna niedoczynność tarczycy – zaburzenia negatywnie działające na przysadkę mózgową, która kontroluje wydzielanie hormonów tarczycy, mogą również prowadzić do dysfunkcji związanych z niedoczynnością tarczycy,
• zapalenie tarczycy – inne formy zapalenia tarczycy takie, jak poporodowe zapalenie tarczycy, mogą również prowadzić do niedoczynności.

Ważne jest, aby zidentyfikować źródło problemu w celu wdrożenia odpowiedniego leczenia.

Objawy wola tarczycy

Objawy wystąpienia wola tarczycy mogą być różnorodne i zależą od wielkości oraz funkcji tarczycy. Najczęstsze objawy związane z wolem tarczycy to:

• ból gardła – może być wynikiem ucisku powiększonej tarczycy na otaczające struktury,
• chrypka – ucisk na nerw krtaniowy może prowadzić do zmiany barwy głosu,
• duszność – powiększona tarczyca może uciskać tchawicę, utrudniając oddychanie,
• kołatanie serca – w przypadku nadczynności tarczycy może wystąpić przyspieszenie akcji serca,
• powiększenie tarczycy – widoczna bądź wyczuwalna masa w dolnej części szyi,
• problemy z przełykaniem – ucisk na przełyk może powodować pojawienie się trudności w połykaniu,
• spadek masy ciała – charakterystyczny dla nadczynności tarczycy,
• zwiększenie masy ciała – może występować przy niedoczynności tarczycy.

Wole tarczycy objawia się głównie poprzez widoczne albo odczuwalne powiększenie gruczołu tarczowego, które może być spowodowane różnymi czynnikami. Leczenie wola tarczycy zależy od: przyczyny, wielkości i objawów, a może obejmować farmakoterapię, leczenie jodem radioaktywnym lub operację. Ważne jest monitorowanie i odpowiednie leczenie, aby uniknąć powikłań związanych z niewłaściwym działaniem tarczycy.

Leczenie wola tarczycy

Leczenie wola tarczycy zależy od przyczyny i stopnia powiększenia tarczycy. Wole tarczycy może wynikać z: niedoczynności tarczycy, nadczynności tarczycy bądź stanowić wole obojętne.

Leczenie farmakologiczne obejmuje podawanie hormonów tarczycy, aby zmniejszyć TSH i zmniejszyć wole. W przypadkach nadczynności tarczycy stosuje się leki przeciwtarczycowe takie, jak tiamazol.

Wole guzkowe może wymagać leczenia jodem radioaktywnym albo przeprowadzenia operacji. Leczenie operacyjne jest wskazane przy dużym wolu, wolu zamostkowym czy podejrzeniu raka tarczycy. Badanie ultrasonograficzne (USG) i RTG klatki piersiowej pomagają w ocenie charakteru zmian oraz wskazują wielkość tarczycy.