DZIECKO URODZONE PRZEDWCZEŚNIE I JEGO RODZICE WYBRANE ZAGADNIENIA PSYCHOLOGICZNE

Opis

Książka pod redakcją Grażyny Kmity Dziecko urodzone przedwcześnie i jego rodzice Wybrane zagadnienia psychologiczne jest drugą z kolei pozycją należącą do serii: Psychologia Kliniczna Dziecka i Rodziny.

"Obeny tom serii Psychologia Kliniczna Dziecka i Rodziny w całości poświęcony jest problematyce wcześniactwa w odniesieniu do relacji rodzice-dziecko...

Rodzi się pytanie, jak wykorzystać wiedzę o znaczeniu relacji rodzice-dziecko w działaniach profilaktycznych i wczesnej interwencji kierowanej do tej grupy rodzin, jak wspierać prawidłowy rozwój emocjonalny i społeczny dzieci urodzonych przedwcześnie? Tym większego znaczenia nabierają opracowania poświęcone przeżyciom rodziców, doświadczeniom dzieci i jakości interakcji rodzice - dziecko. Od czasu pionierskiej pracy Geralda Caplana, Edwarda A. Masona i Davida M. Kaplana (1965) powstało bardzo dużo tego typu publikacji, jednak nadal w stosunkowo niewielu z nich analizowano relacje rodzice - wcześniak z uwzględnieniem zarówno obserwowanych zachowań interakcyjnych partnerów, jaki i ich "stanów umysłu" - czyli tego, jak doświadczenia z codziennych interakcji są reprezentowane. Przedstawiona monografia jest próbą eksploracji tego właśnie obszaru. Autorki wszystkich zawartych w niej tekstów podzielają zrozumienie relacji jako otwartego systemu, który można rozpatrywać w kategoriach czterech wzajemnie powiązanych i pozostających w dynamicznej równowadze elementów:

(1) obserwowalnych zachowań interakcyjnych niemowlęcia,

(2) obserwowalnych zachowań interakcyjnych matki/rodzica/opiekuna,

(3) reprezentacji siebie, dziecka i wzajemnych interakcji w umyśle dorosłego,

(4) reprezentacji siebie, rodzica i wzajemnych interakcji w umyśle dziecka.

Rozdział pierwszy, autorstwa Justyny Ołdak, stanowi swego rodzaju wprowadzenie do lepszego zrozumienia, jakim partnerem interakcyjnym może być niemowlę urodzone przedwcześnie, czy i jak już w pierwszych tygodniach życia różni się od dziecka donoszonego pod względem organizacji zachowania, ocenianej przez niezależnego obserwatora, oraz jak postrzegany jest jego temperament w wieku trzech miesięcy przez rodziców...

Problematykę reprezentacji dziecka i relacji z dzieckiem w umyśle opiekuna podjęła w swoim tekście Agnieszka Pacak. Autorka przyjmuje podejście metodologicznie odmienne wobec prezentowanego w rozdziale poprzednim. Praca ma charakter eksploracyjny, fenomenologiczny, oparta jest na analizie studiów czterech ojców dzieci urodzonych przedwcześnie, przeprowadzonej w czasie, gdy dzieci były już w wieku przedszkolnym...

Rozdział trzeci dotyczy relacji niemowląt urodzonych przedwcześnie i ich matek. Ważnym wkładem Aleksandry Mieszkowskiej jest próba zoperacjonalizowania pojęcia "gotowości matki do przyjmowania perspektywy dziecka", jak również odniesienia tego aspektu reprezentacji matczynej do obserwowalnych zachowań interakcyjnych w diadzie, a dokładniej - jakości regulacji interakcyjnej.........

Kolejne dwa rozdziały dotyczą zachowań interakcyjnych w diadach niemowlę urodzone przedwcześnie - matka, a ich autorki rozwijają i uzupełniają analizy interakcyjne zawarte w pracy Aleksandry Mieszkowskiej..."

fragmemnty wstępu

Książka składa się z 5 rozdziałów, w których omówiono wybrane psychologiczne zagadnienia rozwoju dzieci przedwcześnie urodzonych w kontekście relacji rodzice – dziecko. Autorki przedstawiają wyniki własnych badań o charakterze eksploracyjnym, interpretując je w świetle światowej literatury tematu. Opisują interesującą, złożoną metodologię stosowaną w pracach badawczych poświęconych zachowaniom niemowląt w interakcji z rodzicem i osobą obcą oraz reprezentacjom dziecka i interakcji z nim w umyśle matek i ojców.