PROCES READAPTACJI SPOŁECZNEJ SPRAWCÓW PRZESTĘPSTW

Opis

PROCES READAPTACJI SPOŁECZNEJ SPRAWCÓW PRZESTĘPSTW. OD ZAKŁADU KARNEGO DO ŻYCIA NA WOLNOŚCI

Autor: Edyta Pindel

Książka przedstawia rzetelny obraz pewnego wycinka rzeczywistości społecznej związanego z readaptacją społeczną osób opuszczających zakłady karne. Jego uzyskanie było możliwe dzięki wieloaspektowemu poznaniu tego zjawiska. Analizowano przebieg readaptacji byłych skazanych w środowisku otwartym oraz uwarunkowania skuteczności tego procesu w okresach prekryminalnym i penitencjarnym, indywidualne właściwości osobowościowe skazanych, ich sytuację życiową oraz podejmowane przez nich formy aktywności po opuszczeniu zakładu karnego. Uwzględniono ponadto stopień otwartości społeczeństwa na przyjęcie do swojej wspólnoty byłych skazanych oraz możliwości readaptacji społecznej, jakie oferują im powołane do tego instytucje. 

Na strukturę publikacji składają się: wstęp, pięć rozdziałów oraz podsumowanie w postaci uogólnień i wniosków z badań. W rozdziale pierwszym przedstawiono readaptację jako element wybranych modeli resocjalizacyjnych. Zwrócono się w kierunku nurtów w penitencjarystyce i resocjalizacji: retrybutywnego, resocjalizacyjnego i sprawiedliwości naprawczej. Przedstawiono także zagadnienie sankcji alternatywnych oraz model ekologiczny i kwestię kształtowania odporności psychicznej. Rozdział drugi zawiera szczegółowy opis roli i znaczenia instytucji więzienia w procesie readaptacji społecznej skazanych. Przedmiot analiz stanowią najważniejsze zagadnienia: przygotowanie do readaptacji społecznej w więzieniu, przygotowanie do opuszczenia zakładu karnego, zwolnienie skazanego z zakładu karnego oraz efektywność systemu resocjalizacji zakładowej. Rozdział trzeci poświęcony został problematyce pomocy społecznej i pomocy postpenitencjarnej jako wsparciu społecznej readaptacji. Tu przedstawiono istotę i znaczenie pomocy społecznej i pomocy postpenitencjarnej, jak również opisano pracę socjalną oraz kuratelę dla dorosłych jako ważne punkty na mapie pomocy w przystosowaniu się do życia w społeczeństwie jednostek opuszczających zakłady karne. Rozdział czwarty to metodologiczne podstawy badań procesu readaptacji społecznej. Zawarto w nim problematykę badań z uwzględnieniem jej walorów poznawczych dla teoretycznej wiedzy pedagogicznej i praktyki pedagogicznej oraz opisy zmiennych i wskaźników, triangulacji metod, technik i narzędzi badawczych. Ponadto omówiono dobór próby badawczej, organizację, teren i czas realizacji badań empirycznych oraz procedurę opracowania danych. Rozdział piąty stanowi natomiast analizę własnych empirycznych, podłużnych badań katamnestycznych nad procesem readaptacji społecznej sprawców przestępstw w warunkach więziennych oraz w środowisku otwartym. Uwzględnia on następujące obszary analizy: cechy osobowościowe a readaptacja społeczna, pochodzenie i objawy behawioralne, proces readaptacji społecznej po zwolnieniu z zakładu karnego.

Publikacja jest zwieńczeniem kilkuletniej pracy teoretyczno-empirycznej. Składają się na nią treści będące przedmiotem własnej pracy doktorskiej, zaktualizowane o nową literaturę przedmiotu oraz bieżące przepisy i procedury prawne, a także analiza wyników badań przeprowadzonych wśród byłych ­skazanych po ośmiu latach od opuszczenia przez nich zakładu karnego i poczynione na tej podstawie dodatkowe uogólnienia i wnioski badawcze.