Zamówienia złożone od dnia 20 XII 2021 r. mogą zostać zrealizowane w styczniu.
Badania osobowościowych uwarunkowań zażywania alkoholu i uzależniania się liczą co najmniej pół wieku i dowodzą braku „osobowości alkoholiczej”, „przedalkoholiczej” czy „nałogowej”. Występują jednak dość wyraźne związki między określonymi cechami osobowości a ryzykiem rozwoju problemów alkoholowych i uzależnienia. Badania przeprowadzone przez Ryszarda Poprawę dowodzą, iż najbardziej predysponującą cechą osobowości jest impulsywność, a zwłaszcza jej elementy składowe w postaci wysokiej porywczości, braku wytrwałości i premedytacji oraz skłonności do poszukiwania doznań. Cechy te, jak dowodzi Autor, stanowią specyficzne deficyty lub defekty skutecznej regulacji emocji i radzenia sobie ze stresem oraz samokontroli zachowania. (…)
Książka dr. R. Poprawy jest wynikiem jego wieloletnich doświadczeń pracy z osobami uzależnionymi od alkoholu i badań poświęconych wyjaśnieniu przyczyn używania alkoholu. Praca adresowana jest przede wszystkim do profesjonalistów z zakresu przeciwdziałania alkoholizmowi, terapii uzależnienia oraz zainteresowanych profilaktyką zachowań ryzykownych dla zdrowia dzieci i młodzieży. Monografia będzie z pewnością pomocna dla badaczy i studentów zajmujących się psychologicznymi, społecznymi i zdrowotnymi problemami związanymi z alkoholem.
prof. dr hab. Zygfryd Juczyński (fragmenty recenzji)
Ryszard Poprawa – dr nauk humanistycznych, psycholog, absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego, pracownik Zakładu Psychologii Klinicznej i Zdrowia Instytutu Psychologii UWr. Od ponad 30 lat zajmuje się problematyką uzależnień. Jest trenerem asertywności. Jego praca naukowa koncertuje się z jednej strony na poszukiwaniu przyczyn i mechanizmów picia alkoholu i uzależniania się oraz nałogowego korzystania z internetu, a z drugiej strony na rozpoznawaniu podmiotowych zasobów skutecznego radzenia sobie w życiu i prowadzenia dobrego życia. Jest autorem ponad 50 prac naukowych poświęconych wynikom prowadzonych przez siebie studiów i badań.
WSTĘP . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9
ROZDZIAŁ 1
DEFINIOWANIE PROBLEMÓW I ZABURZEŃ ZWIĄZANYCH Z UŻYWANIEM ALKOHOLU – OD PODEJŚCIA KATEGORIALNEGO DO DYMENSJONALNEGO I HYBRYDOWEGO . . . . . . . . . . . . . . . 15
1.1. Kategorie problemów powodowanych przez nadmierne picie alkoholu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18
1.2. Nowe ujęcie problemów i zaburzeń używania alkoholu według DSM-5. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24
1.3. Od kategorialnego do dymensjonalnego ujmowania problemówi zaburzeń używania alkoholu i eksternalizowanej
psychopatologii . . . . . . . . . . . . . . . . . 27
1.4. Zaangażowanie w używanie alkoholu adolescentów i młodych dorosłych oraz jego wskaźniki . . . . . . . . . . . . . 30
ROZDZIAŁ 2
OGÓLNY, TRANSAKCYJNY MODEL UWARUNKOWAŃ ANGAŻOWANIA SIĘ W UŻYWANIE ALKOHOLU ORAZ RYZYKA ROZWOJU PROBLEMÓW I ZABURZEŃ Z NIM ZWIĄZANYCH. . . .. . . . . . 34
2.1. Zastosowanie zasad psychopatologii rozwojowej dla zrozumienia uwarunkowań i ścieżek przebiegu powstawania problemów z używaniem alkoholu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36
2.2. Ścieżki przebiegu zaangażowania w używanie alkoholu od dorastania do wczesnej dorosłości . . . . . . . ... . . . . 38
Blok rozszerzający podrozdz. 2.2
Typy alkoholizmu wg Cloningera . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 50
2.3. Rola transakcji czynników ryzyka i podatności z zasobami i czynnikami ochrony w ścieżkach problemowego angażowania się w używanie alkoholu . . . . . . .. . . . . . . . . 51
2.4. Czynniki ryzyka/podatności rozwoju problemów i zaburzeń używania alkoholu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55
ROZDZIAŁ 3
OSOBOWOŚCIOWO-TEMPERAMENTALNE PODŁOŻE ANGAŻOWANIA SIĘ W PICIE ALKOHOLU I RYZYKA UZALEŻNIENIA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64
3.1. Zaburzenia osobowości a ryzyko uzależnienia od alkoholu . . . . . . . . 65
3.2. Przegląd wczesnych badań nad cechami osobowości predysponującymi do uzależnienia. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68
3.3. Wkład koncepcji psychodynamicznych w wyjaśnienie przyczyn uzależnienia od substancji . . . . . . .. . . . . 71
Blok rozszerzający podrozdz. 3.3
Koncepcje temperamentu/osobowości wykorzystywane w wyjaśnianiu predyspozycji do powstawania problemów
i zaburzeń używania alkoholu . . . . . . . . . . . . . . . . . 73
3.4. W poszukiwaniu osobowościowych mechanizmów ryzyka uzależnienia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77
3.4.1. Współczesne podejście do osobowościowych uwarunkowań angażowania się w picie alkoholu . . . . . . . . . . . 78
3.4.2. Cechy osobowości jako czynniki predysponujące czy skutki problemów alkoholowych i uzależnienia?. . ... . . . 80
3.4.3. Wybrane wyniki badań nad rolą cech osobowości/temperamentu w angażowaniu się człowieka w picie alkoholu i ryzyku uzależnienia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83
3.4.4. Poszukiwanie doznań – cecha sprzyjająca ryzyku uzależnień . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 90
3.4.5. Znaczenie cech temperamentu według Regulacyjnej Teorii
Temperamentu w wyjaśnianiu zaangażowania w używanie alkoholu . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91
3.4.6. Znaczenie zmiennych osobowościowych w angażowaniu się w picie alkoholu i ryzyku uzależnienia w kontekście motywów picia . . . . . .. . . . . . . . . . . . 102
3.4.7. Osobowość jako mediator wpływu rodzicielskiego alkoholizmu na angażowanie się w picie alkoholu i ryzyko uzależnienia . . . 113
3.4.8. Specyficzne czy niespecyficzne znaczenie osobowości w ryzyku uzależnienia od alkoholu . . . . . . .. . . . . . . . . 116
3.4.9. Osobowość, wiek inicjacji alkoholowej a ryzyko problemów i zaburzeń używania alkoholu . . . . . . . . . . . . . 120
ROZDZIAŁ 4
ROLA IMPULSYWNOŚCI W ANGAŻOWANIU SIĘ W PICIE ALKOHOLU . . . . . . . . . 124
4.1. Impulsywność jako główna osobowościowa determinanta problemów alkoholowych . . . . . . . . . . . . . . . 124
4.2. Złożoności cechy impulsywności w koncepcji Barratta i jej znaczenie w ryzyku problemów i zaburzeń używania alkoholu. . . . . . . . . . . . . . 126
Blok rozszerzający podrozdz. 4.2
Rola umiejętności odraczania gratyfikacji i samokontroli oraz proaktywnego radzenia sobie ze stresem w ryzyku
problemów adaptacyjnych i uzależnienia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 133
4.3. Mechanizmy impulsywności według Whiteside’a i Lynama i ich znaczenie dla problemów behawioralnych i zaburzeń zachowania. . . . . . . . . . . . . . . . . . 136
4.4. Przegląd badań nad znaczeniem aspektów impulsywności dla zaangażowania w używanie alkoholu . . . . . . . 143
ROZDZIAŁ 5
PROBLEMATYKA BADAŃ. ZNACZENIE ASPEKTÓW IMPULSYWNOŚCI
DLA STOPNIA ZAANGAŻOWANIA W PICIE ALKOHOLU . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 154
5.1. Koncepcja badań – uzasadnienie i hipotezy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 154
5.2. Osoby badane i organizacja badań. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 176
5.3. Narzędzia pomiaru . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 178
ROZDZIAŁ 6
WYNIKI I WNIOSKI Z BADAŃ WŁASNYCH. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 199
6.1. Charakterystyka stopnia zaangażowania w używanie alkoholu młodych mężczyzn i analiza znaczenia wybranych jego wskaźników . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 200
6.1.1. Stopień zaangażowania młodych mężczyzn w picie alkoholu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 201
6.1.2. Subiektywne doraźne efekty picia a stopień zaangażowania młodych mężczyzn w używanie alkoholu . . . . . 206
6.1.3. Motywacja picia a stopień zaangażowania młodych mężczyzn w używanie alkoholu . . . . . . . . . . . . . . 213
6.2. Bezpośrednie relacje aspektów impulsywności ze stopniem zaangażowania młodych mężczyzn w używanie alkoholu . . . . . . . . . 219
6.3. Zróżnicowane nasilenie cech impulsywności u młodych mężczyzn
różniących się stopniem zaangażowania w picie alkoholu . . . . . . . . . 225
6.4. Sprzeczności w wynikach badań znaczenia aspektów impulsywności dla stopnia zaangażowania w używanie alkoholu . . . . . . . . . . . . . . . . 230
6.5. Popędliwość jako moderator wpływu innych aspektów impulsywności na stopień zaangażowania w używanie alkoholu. . . . . . . . . . . . . . . . . 233
6.6. Znaczenie interpersonalnie zróżnicowanych profili cech impulsywności dla stopnia zaangażowania w picie alkoholu . . . 236
6.7. Cechy impulsywności, subiektywne doraźne efekty picia a stopień zaangażowania młodych mężczyzn w używanie alkoholu . . . . . . . . . 243
6.7.1. Związki aspektów impulsywności z subiektywnymi doraźnymi efektami picia . . . . . . . . . 243
6.7.2. Popędliwość jako zmienna różnicująca doświadczanie subiektywnych doraźnych efektów picia. . . . . .. . . 247
6.7.3. Zróżnicowanie subiektywnych doraźnych efektów picia w zależności od typów profili impulsywności. . . . . . . 252
6.7.4. Mediująca funkcja oczekiwanych i subiektywnie doświadczanych doraźnych efektów picia w relacji między
impulsywnością a zaangażowaniem w używanie alkoholu. . . . 257
6.8. Cechy impulsywności, motywacja picia a stopień zaangażowania młodych mężczyzn w używanie alkoholu . . . . 263
6.8.1. Związki aspektów impulsywności z motywami picia . . . . . . . . 264
6.8.2. Różnice w motywacji picia w zależności od typów profili cech impulsywności. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 270
6.8.3. Mediująca funkcja motywów picia w relacji między
impulsywnością a zaangażowaniem w używanie alkoholu. . . . 281
ROZDZIAŁ 7
ZAKOŃCZENIE. PSYCHOLOGICZNE MECHANIZMY WPŁYWU IMPULSYWNOŚCI
NA ANGAŻOWANIE SIĘ MŁODYCH MĘŻCZYZN W PICIE ALKOHOLU. . . . . . . . . . 291
ANEKS . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 309
I. Skala Używania Alkoholu (SUA) z kluczem do obliczania wyników. . . 309
II. Skala Efektów Picia Alkoholu z kluczem do obliczania wyników. . . . . 316
III. UPPS-P wraz z kluczem do obliczania wyników . . . . . . . . . . . . . . . . . 318
SPIS TABEL . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 323
SPIS RYCIN . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 326
BIBLIOGRAFIA. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 328
INDEKS NAZWISK . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 351
Strona Internetowa Medicon.pl korzysta z plików cookies. Możesz je wyłączyć w swojej przeglądarce. Więcej o plikach cookies znajdziesz w naszej polityce prywatności.
