Jakość w usługach medycznych. Wpływ systemów zarządzania jakością na efektywność publicznych usług szpitalnych
Autor: Kamila Ćwik
Tematyka systemu ochrony zdrowia należy do niezwykle trudnego i złożonego obszaru problematyki społecznej i ekonomicznej, uwikłanej w spory polityczne, obciążonej subiektywnym podejściem i grą różnych interesów. Walory niniejszej monografii można docenić w świetle oczekiwań poprawy mechanizmów decydujących o jakości ochrony zdrowia. W czasie, gdy dominuje przekonanie, że ochrona zdrowia jest nadal nieuporządkowanym obszarem przemian społeczno-gospodarczych problematyka ta ma szczególną wagę sygnalizując potrzebę rozwiązania wielu problemów. Poszukując klucza do reformy ochrony zdrowia Autorka wychodzi ze słusznego założenia, że podstawowym celem ochrony zdrowia jest zapewnienie dobrego zdrowia całemu społeczeństwu. Realizacja tego celu jest możliwa poprzez podporządkowanie rozwiązań systemowych staraniom o jak najwyższe standardy usług medycznych świadczonych całej populacji, ukierunkowane na realizację zasady równości i sprawiedliwości społecznej. W monografii poruszane są kwestie odpowiadające na aktualne zapotrzebowanie społeczne i środowisk związanych z ochroną zdrowia, koncentrujące się na dążeniu do wyższej jakości usług publicznych. Autorka wychodzi poza argumenty finansowe stawiane w debacie publicznej, sporządza diagnozę jakości usług medycznych z perspektywy wewnętrznej, odwołuje się do fundamentalnych celów i wartości służby zdrowia. W monografii zwraca się uwagę dojrzałość i przekonującą wymowę wniosków końcowych. Unika się z powodzeniem uproszczeń i skrótów myślowych nie wdając się w spory z argumentami różnych grup interesów związanych z funkcjonowaniem służby zdrowia. Pozytywna konstrukcja wniosków może być pomocna do poszukiwania rozwiązań systemowych, stwarza lepsze przesłanki do wyróżnienia pozytywnych tendencji oraz zjawisk wskazujących na to, co wymaga poprawy, a także zwrócenia uwagi na elementy negatywne, wymagające eliminacji. Autorka rozprawy burzy uproszczony obraz służby zdrowia zakładający, że przyczyny problemów związanych z jakością usług świadczonych przez publiczne jednostki służby zdrowia wynikają z niedostatecznego finansowania, albo szerzej, z braku równowagi między poziomem oczekiwań społecznych a możliwościami finansowania.
Książka jest skierowana do menadżerów i profesjonalistów medycznych oraz naukowców, doktorantów, studentów zajmujących się tematyką zarządzania jakością.
Spis treści:
Wstęp
Rozdział 1. System opieki zdrowotnej jako element zapewnienia usług publicznych w Polsce
1.1. Pojęcie, cele i zadania systemu opieki zdrowotnej
1.2. Dobra publiczne w literaturze ekonomii
1.3. Zdrowotne dobra publiczne w teorii wyboru publicznego
Rozdział 2. Rola jakości
2.1. Geneza i rys historyczny jakości
2.2. Pojęcie jakości, podstawowe elementy systemów jakości
2.3. Efektywność w opiece zdrowotnej widziana przez pryzmat jakości
2.4. Główne systemy wykorzystywane do zapewnienia jakości w ochronie zdrowia
2.4.1. Akredytacja w ochronie zdrowia
2.4.2. Wykorzystanie norm ISO do wdrażania i certyfikacji systemów zarządzania jakością w ochronie zdrowia
2.4.3. Total Quality Management
2.4.4. Model doskonałości EFQM
2.4.5. Systemy zarządzania jakością w ochronie zdrowia – podsumowanie
Rozdział 3. Wykorzystanie systemów jakości w ochronie zdrowia w Polsce
3.1. Definiowanie jakości w usługach medycznych
3.1.1. Definicja usług medycznych
3.1.2. Jakość usług medycznych
3.1.3. Evidence Based Medicine
3.2. Zarządzanie jakością w placówce ochrony zdrowia
3.3. Prawne i pozaprawne uwarunkowania jakości świadczeń zdrowotnych w Polsce
3.3.1. Nowe regulacje prawne w zakresie jakości w Polsce
3.4. Szanse i bariery związane z wdrażaniem sformalizowanych systemów jakościowych w podmiotach leczniczych
3.5. Wybrane metody i narzędzia oceny jakości usług medycznych
3.5.1. Metoda SERVQUAL
3.5.2. FMEA – analiza przyczyn i skutków możliwych błędów
3.5.3. Benchmarking
3.5.4. Diagram Ishikawy
3.5.5. Model EBM
3.6. Jakość warunkiem przewagi konkurencyjnej na rynku usług medycznych
Rozdział 4. Ocena czynników wpływających na jakość usług medycznych na podstawie badań
4.1. Wpływ wyodrębnionych czynników na jakość usług leczniczych w przekroju porównawczym lekarzy ordynatorów i oddziałowych pielęgniarek
4.1.1. Ocena respondentów dotycząca kompetencji zawodowych personelu w podmiotach leczniczych
4.1.2. Ocena respondentów dotycząca wpływu liczby personelu medycznego w podmiotach leczniczych na jakość
4.1.3. Ocena respondentów w zakresie wpływu finansowania szpitalnych usług publicznych na jakość usług medycznych
4.1.4. Ocena respondentów na temat jakości usług medycznych z perspektywy satysfakcji pacjenta
4.1.5. Ocena zakresu i różnorodności świadczeń medycznych oferowanych przez szpitale, dla których podmiotem tworzącym jest Samorząd Województwa Lubelskiego
4.1.6. Ocena dotycząca celu i stosowanych metod leczenia w badanych podmiotach leczniczych
4.1.7. Ocena wpływu warunków pracy i płacy pracowników szpitali na jakość usług medycznych
4.1.8. Ocena weryfikacji jakości udzielnych świadczeń zdrowotnych i wykorzystywania wniosków
4.2. Wpływ wyodrębnionych czynników na jakość usług leczniczych w przekroju porównawczym szpitali posiadających i nieposiadających wdrożonych systemów jakości
4.3. Wpływ wybranych czynników na jakość usług leczniczych w przekroju porównawczym województwa łódzkiego i lubelskiego
4.4. Wnioski z badania i rekomendacje
4.5. Co daje wdrożenie systemów zarządzania jakością na podstawie badań własnych
