Biblioteka Chirurga Onkologa (Tom 21) Nowotwory neuroendokrynne układu pokarmowego - kompendium dla chirurgów i patomorfologów
Autorzy: Arkadiusz Jeziorski (red.), Anna Nasierowska-Guttmejer (red.)
Nowotwory neuroendokrynne układu pokarmowego (NEN, neuroendocrine neoplasms) są coraz rzadziej rozpoznawane na podstawie objawów klinicznych zespołów rakowiaka, Zollingera–Elissona lub guzów trzustki czynnych hormonalnie. Obecnie, wraz z coraz większą ich wykrywalnością przez gastroenterologów badaniem endoskopowym lub chirurgów przez pobranie biopsji lub leczenie operacyjne, leżą one w kręgu diagnostycznym badań rutynowych. Kluczowa dla ich rozpoznania jest umiejętność oddzielenia tych nowotworów od gruczolaków i raków klasycznych przez patomorfologów, nawet w przypadkach, gdy imitują je i mogą być pułapką diagnostyczną. Również dla gastroenterologów i chirurgów istotna jest znajomość cech klinicznych NEN, innych niż typowe dla powszechnie rozpoznawanych polipów lub raków. Wprowadzenie terapii syntetycznymi analogami somatostatyny ukierunkowanej na receptory somatostatynowe na komórkach guzów neuroendokrynnych spowodowało radykalne zmiany w diagnostyce i leczeniu chorych na wymienioną grupę nowotworów. Podkreślenia wymaga szczególna rola specjalistów medycyny nuklearnej i onkologów
klinicznych w terapii chorych na guzy neuroendokrynne w zaawansowanych
stadiach lub raki neuroendokrynne.
Anna Nasierowska-Guttmejer
1. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA
1.1. Ostatnie 20 lat w diagnostyce nowotworów neuroendokrynnych układu pokarmowego
1.2. Epidemiologia
1.3. Metody diagnostyczne
1.4. Diagnoza patomorfologiczna
1.5. Podsumowanie
2. RODZAJE WYKONYWANYCH BADAŃ OBRAZOWYCH
2.1. Wprowadzenie
2.2. USG, EUS i śródoperacyjne badanie USG
2.3. Tomografia komputerowa (TK)
2.4. Rezonans magnetyczny (MR)
2.5. Metody obrazowania czynnościowego
3. ZALECENIA KLINICZNE
3.1. Rozpoznawanie
3.2. Diagnostyka biochemiczna
3.3. Metody leczenia
4. NOWOTWORY NEUROENDOKRYNNE ŻOŁĄDKA
4.1. Choroby żołądka predysponujące do rozwoju NEN (zapalenie zanikowe autoimmunologiczne)
4.2. Podział histologiczny i kliniczny
4.3. Podział kliniczno-patologiczny NEN żołądka
4.4. Diagnoza patomorfologiczna
4.5. Podsumowanie
5. NOWOTWORY NEUROENDOKRYNNE CZYNNE HORMONALNIE
5.1. Zespoły kliniczne w przebiegu NEN (zespół rakowiaka, zespół Zollingera-Ellisona) i ich powikłania
5.2. Czynne hormonalnie nowotwory neuroendokrynne trzustki
5.3. Guz insulinowy trzustki (insulinoma)
5.4. Guz gastrynowy (gastrinoma)
5.5. Guz produkujący wazoaktywny peptyd jelitowy (VIPoma)
6. NOWOTWORY NEUROENDOKRYNNE TRZUSTKI NIECZYNNE HORMONALNIE
6.1. Dane epidemiologiczne i kliniczne
6.2. Diagnostyka
6.3. Charakterystyka morfologiczna PanNEN
6.4. Diagnoza patomorfologiczna
6.5. Podsumowanie
7. NOWOTWORY NEUROENDOKRYNNE WYROSTKA ROBACZKOWEGO
8. NOWOTWORY NEUROENDOKRYNNE JELITA CIENKIEGO
8.1. Podział anatomiczny, epidemiologia i klinika
8.2. Klasyfikacja
8.3. Diagnostyka patomorfologiczna
8.4. Podsumowanie
9. NOWOTWORY NEUROENDOKRYNNE JELITA GRUBEGO
9.1. Podział anatomiczny i epidemiologia
9.2. Klinika
9.3. Podział histologiczny
9.4. Metody diagnostyczne
9.5. Diagnostyka patomorfologiczna
9.6. Podsumowanie
10. NOWOTWORY NEUROENDOKRYNNE WĄTROBY
10.1. Przerzuty do wątroby — diagnostyka i epidemiologia
10.2. NEN pierwotny wątroby
10.3. Klinika
10.4. Podsumowanie
11. PRZYPADKI NOWOTWORÓW NEUROENDOKRYNNYCH SPOTYKANE PRZEZ CHIRURGA I GINEKOLOGA
11.1. NEN żołądka
11.2. NEN dwunastnicy
11.3. NEN trzustki
11.4. NEN jelita cienkiego
11.5. NEN wyrostka robaczkowego
11.6. NEN jelita grubego
