Trauma (uraz psychiczny), do jakiej dochodzi w reakcji na wydarzenia lub sytuacje zagrażające zdrowiu i życiu człowieka, na ogół wiąże się z różnymi negatywnymi konsekwencjami i zaburzeniami. Tymczasem książka pokazuje, że w wyniku doświadczonej traumy może pojawić się wiele pozytywnych zmian, które składają się na fenomem potraumatycznego wzrostu. Te pozytywne zmiany przejawiają się w poprawie relacji z innymi, większym docenianiu życia, dokonanych przewartościowaniach w sferze duchowej, wyższej samoocenie. Oznacza to, że z doświadczenia traumatycznego, oprócz niewątpliwej straty, doznanego bólu czy cierpienia, człowiek potrafi wynieść też coś dobrego. Wymaga to jednak pewnych umiejętności, aby doprowadzić do przekształcenia łez w perły, i stworzyć szanse nie tyle na szczęśliwe, co dobre i sensowne życie.
Monografia jest przeznaczona dla wszystkich osób zainteresowanych problematyką traumy i jej skutków, zwłaszcza pozytywnych. Szczególnie jednak będzie przydatna dla psychologów, zarówno teoretyków, jak i praktyków, zwłaszcza psychologów klinicznych, specjalistów z zakresu zdrowia, stresu i psychotraumatologii, a także lekarzy psychiatrów, którzy zajmują się leczeniem zaburzeń po stresie pourazowym. Książka będzie także cennym źródłem wiedzy dla studentów psychologii, pedagogiki, socjologii, medycyny.
Z recenzji wydawniczej prof. dr hab. Grażyny Dolińskiej-Zygmunt
Praca autorki Niny Ogińskiej-Bulik stanowi niezwykle wartościowe kompendium wiedzy o przejawach i uwarunkowaniach pozytywnych następstw traumatycznych zdarzeń. Wspomnieć należy także, że jest jedyną, jak dotychczas, na rynku krajowym publikacją w zakresie tej tematyki. Dodatkowym i ważnym zarazem walorem publikacji książki "Pozytywne skutki wydarzeń traumatycznych czyli kiedy łzy zamieniają się w perły" jest także czytelny, komunikatywny język. Sprawia on, że Czytelnik z uwagą, zainteresowaniem i zrozumieniem może podążać za tokiem wywodu Autorki. Czyni to lekturę tekstu przejrzystą i dostępną w odbiorze nawet osobom spoza kręgu dziedziny psychologii.
Nina Ogińska-Bulik - prof. dr hab., psycholog, pełni funkcję kierownika Zakładu Psychologii Zdrowia w Instytucie Psychologii Uniwersytetu Łódzkiego oraz Katedry Psychologii Zdrowia i Klinicznej Instytutu Psychologii Stosowanej Społecznej Akademii Nauk w Łodzi. Autorka 170 publikacji, w tym 23 książek.
Wprowadzenie
1. Stres i trauma
1.1. Stres i stresory
1.2. Trauma jako źródło stresu
1.2.1. Pojęcie traumy
1.2.2. Częstość występowania zdarzeń traumatycznych
1.2.3. Reakcje ludzi na zdarzenia traumatyczne
1.3. Zespół stresu pourazowego
1.3.1. Rozpoznanie
1.3.2. Rozpowszechnienie
1.3.3. Mechanizmy rozwoju zaburzenia po stresie traumatycznym
2. Pozytywne skutki doświadczania wydarzeń traumatycznych - zjawisko potraumatycznego wzrostu
2.1. Korzyści wynikające z doświadczeń traumatycznych
2.2. Fenomen potraumatycznego wzrostu
2.3. Modele wzrostu po traumie
2.4. Rozpowszechnienie zjawiska
2.5. Czynniki warunkujące potraumatyczny wzrost
2.5.1. Uwarunkowania sytuacyjne
2.5.2. Uwarunkowania podmiotowe
2.5.3. Radzenie sobie ze stresem
2.5.4. Dobrostan fizyczny i psychiczny a wzrost po traumie
2.6. Pomiar potraumatycznego wzrostu
2.7. Uwagi krytyczne na temat koncepcji potraumatycznego wzrostu
2.7.1. Zastrzeżenia metodologiczne
2.7.2. Kontrowersje konceptualizacyjne
2.8. Badania własne
2.8.1. Cel badań, założenia i pytania badawcze
2.8.2. Badanie 1. Temperament a potraumatyczny wzrost
2.8.3. Badanie 2. Osobowość typu D
2.8.4. Badanie 3. Rola prężności psychicznej
2.8.5. Badanie 4. Duchowość/religijność
2.8.6. Badanie 5. Poczucie sensu życia
2.8.7. Badanie 6. Znaczenie wsparcia społecznego
2.8.8. Badanie 7. Strategie radzenia sobie ze stresem
2.8.9. Badanie 8. Symptomy stresu pourazowego
2.8.10. Badanie 9. Poczucie zadowolenia z życia a wzrost po traumie
2.8.11. Podsumowanie wyników badań własnych
3. Pozytywne zmiany w wyniku doświadczania negatywnych wydarzeń życiowych u dzieci i młodzieży
3.1. Charakterystyka i występowanie
3.2. Mechanizmy wzrostu po traumie
3.3. Uwarunkowania potraumatycznego wzrostu
3.3.1. Czynniki sytuacyjne
3.3.2. Uwarunkowania podmiotowe
3.3.3. Poczucie dobrostanu a wzrost po traumie
3.4. Pomiar pozytywnych zmian po traumie
3.5. Badania własne
3.5.1. Cel badań, założenia i pytania badawcze
3.5.2. Badanie 1. Cechy osobowości a występowanie pozytywnych zmian po traumie
3.5.3. Badanie 2. Poczucie koherencji, własnej wartości i skuteczności
3.5.4. Badanie 3. Prężność i umiejscowienie kontroli
3.5.5. Badanie 4. Rola wsparcia społecznego
3.5.6. Badanie 5. Strategie radzenia sobie ze stresem
3.5.7. Badanie 6. Symptomy stresu pourazowego
3.5.8. Badanie 7. Jakość życia a osobowy wzrost
3.5.9. Badanie 8. Zmiany po traumie u matek a osobowy wzrost u ich dzieci
3.5.10. Podsumowanie badań dotyczących osobowego wzrostu u dzieci i młodzieży
4. Kształtowanie kompetencji do radzenia sobie z wydarzeniami traumatycznymi - wspieranie procesu wzrostu po traumie
Zakończenie
Bibliografia
Spis tabel i rysunków
Indeks nazwisk
