Rodzina alkoholowa. Część 2. Jak skutecznie pomagać? Warsztat pracownika socjalnego
Autor: Anna Dodziuk van Kooten, Ewa Spaczyńska
Książka przeznaczona jest dla pracowników socjalnych i asystentów rodziny, stykających się na co dzień z rodzinami, w których ktoś nadużywa alkoholu lub jest od niego uzależniony.
Przedstawia w sposób pogłębiony proces zmiany, jakiej podlegają takie rodziny i wskazuje, jak całościowa perspektywa ułatwia towarzyszenie rodzinie na kolejnych etapach.
Autorki zajmują się także trudnym procesem nawiązywania i podtrzymywania kontaktu z rodziną alkoholową oraz motywowaniem jej do zmiany, zaś osoby uzależnionej do trzeźwienia. Czytelnik znajdzie tu wiele praktycznych wskazówek, także w obszarze pomocy dla osób współuzależnionych i dzieci, również gdy są one ofiarami przemocy. Osiąganiu konstruktywnej zmiany sprzyja pozyskiwanie sojuszników – służy temu omówienie mapy lokalnych zasobów. Przy kolejnych tematach przedstawione zostały pułapki i zagrożenia procesu pomagania, podsumowane w zakończeniu, z towarzyszeniem sposobów ich unikania i środków zaradczych.
Rodzina alkoholowa. Część 2. Jak skutecznie pomagać? Warsztat pracownika socjalnego
Autor: Anna Dodziuk van Kooten, Ewa Spaczyńska
Rozdział I. Pomagać w drodze po zmianę
Kilka uwag o „dobrym przewodniku”
Drogowskazy w pracy socjalnej, czyli podstawy aksjologiczne
Pytania i wątpliwości w związku z wartościami i zasadami
Rozdział II. Rola i zadania pracownika socjalnego i asystenta rodziny
Misja i cele
Dawać rybę czy wędkę i kiedy?
Co trzeba wiedzieć?
Zapoznać rodzinę ze swoimi zadaniami i kompetencjami
Kilka różnych ról
Rozdział III. Budowanie dobrego kontaktu i dobrych relacji z rodziną
Warunki tworzenia i utrzymywania dobrych stosunków
Sprawy fundamentalne
Nawiązywanie i podtrzymywanie kontaktu
Jak poprawić swoje nastawienie do alkoholików i ich rodzin
Co warto dodać na temat komunikacji?
Garść rekomendacji
Przygotowanie do spotkania
Postępowanie podczas spotkania
Rozdział IV. Jak wzmacniać motywację?
Jak to robić, czyli sposoby motywowania
Jak zwiększyć prawdopodobieństwo powodzenia?
Jasna wizja życia po zmianie i trzeźwy rachunek zasobów
Jakie zasoby ma rodzina?
Wywiad motywujący
Zmiana postawy w dialogu motywującym
Klient najlepiej zna własną sytuację
Co przeszkadza w pracy motywacyjnej?
Czym tak naprawdę jest opór?
Jak traktować opór?
Opór i szkodliwe przekonania
Rozdział V. Podążanie w kierunku zmiany
Zainicjowanie zmiany i warunki jej realizacji
Plan zmiany to plan działania
Etapy zmiany – przydatne modele
Wsparcie ze strony pracownika pomocy społecznej
Liczy się nawet drobna korzystna zmiana
Przyglądając się zmianie w czasie
Rekomendacje dla osób pomagających – przygotowanie rodziny do zmiany
Rozdział VI. Motywowanie do zdrowienia
Decydujący trudny krok
Co może zachęcić do trzeźwienia?
Edukacja jako czynnik motywujący
Wobec manipulacji i podobnych zachowań
Czy konfrontacja to dobre narzędzie motywowania?
Przybliżyć dno, czyli o metodzie interwencji
Jeszcze dwie uwagi o motywowaniu do leczenia
Motywowanie osoby współuzależnionej do zmiany
Warunki wstępne
Jak prezentują się żony alkoholików w pierwszym kontakcie?
Dokąd warto kierować? Formy pomocy dla osób współuzależnionych
Rekomendacje dla pracownika socjalnego i asystenta rodziny
Rozdział VII. Pomoc dzieciom z rodzin alkoholowych
Podstawy prawne i dylematy pomagania
Korzystanie z pomocy instytucjonalnej
Wśród wielu innych problemów
Założenia i cele pomagania dzieciom
Porozumiewanie się z dziećmi
Nie pozwolić na odbieranie dzieciom głosu
Jak rozmawiać o piciu i uzależnieniu
Najważniejsze zadania pracownika socjalnego i asystenta rodziny
Rozdział VIII. Dla rodzin doświadczających przemocy
Podstawy prawne
Procedura Niebieskiej Karty
Co powinna o Niebieskiej Karcie wiedzieć rodzina?
Jeszcze trzy kwestie związane z pierwszym spotkaniem
Uwaga na sprawców
Klimat społeczny wokół przemocy domowej
Korzystanie z pomocy
Z przeszłości w przyszłość
Wtórna wiktymizacja
Przemoc i alkohol
Wychodzenie z kręgu bezsilności
Praktyczne sposoby samoobrony
Formy pracy socjalnej z osobami i rodzinami doświadczającymi przemocy
Rozdział IX. Współdziałanie z sojusznikami – korzystanie z lokalnych zasobów
Bezpośrednio dla alkoholików i ich rodzin
Gminne Komisje Rozwiązywania Problemów Alkoholowych
Punkty konsultacyjne dla osób uzależnionych i ich rodzin
Grupy samopomocowe i kluby
W pomocy społecznej i w innych służbach
Działania PCPR, w tym poradnictwo rodzinne
W programach opieki nad dzieckiem i rodziną
Policja, prokuratura, sądy
Kuratorzy sądowi
Dla dzieci z rodzin z problemem alkoholowym
W całym obszarze wspierania i pomocy
Rekomendacje dla osób pomagających rodzinie alkoholowej
Przydatne telefony
