Celem, który sobie stawiałam, idąc w teren, było zrozumienie procesu adaptacji ludzi starych do zachodzących zmian i ich na nie reakcji. Bardzo długo nie potrafiłam satysfakcjonująco ująć teoretycznie moich obserwacji terenowych. W tamtym okresie współczesna teoria praktyk nie była jeszcze tak szeroko stosowana w naukach społecznych, natomiast teoria praktyk Bourdieu, którą przesiąkłam w trakcie studiów na etnologii (…), nie wydawała mi się przystająca do moich odkryć terenowych. Dopiero coraz powszechniejsze stosowanie w socjologii terminu praktyk społecznych, zwykle w sposób intuicyjny, i uwaga profesor Mirosławy Marody, że praktyki nie odnoszą do działań indywidualnych, ale do procesu ich uwspólniania, skłoniły mnie do bliższego przyjrzenia się tej kategorii.
W związku z tym niniejsza książka jest efektem zastosowania antropologicznej metody indukcyjnej, w której teren i zdobyte w nim informacje stanowią istotny wkład w budowanie teorii.
fragment Wstępu
Wstęp. Świadkowie przejścia modernizacyjnego
Rozdział 1. Od habitusu do metanawyku:
nowy mechanizm generowania praktyk społecznych
Habitus jako źródło praktyk
Granice kulturowe: praktyki swojskie a praktyki obce
Płynne praktyki społeczne
Wcielanie nowych schematów operacyjnych
Przemiany więzi społecznych
Kształtowanie metanawyku: psychologizacja
i racjonalizacja
Podsumowanie. Empiryczne podstawy koncepcji
metanawyku
Rozdział 2. Od użyteczności do kultury młodości:
przebieg życia pokoleń ludzi starych
Starość nowoczesna jako faza przebiegu życia
Trzeci wiek pokolenia kultury młodości
Narodziny i zmierzch starości: od wspólnot do wspólnot
symbolicznych
"Użyteczność istotą egzystencji": praktyki użyteczności
i unikania bezczynności ludzi starych na wsi polskiej
"Zmierzch godności starego" w PRL-u
Starość przed telewizorem w kulturze młodości
w Polsce potransformacyjnej
Rozdział 3. Być Tam:
etnografia wielostanowiskowa w Warszawie
Badanie przebiegu życia świadków przejścia
modernizacyjnego
Użyteczność etnografii wielostanowiskowej w czasie
przemian kulturowych
Teren Warszawa
"Człowiek tak wchodzi wolno w tą starość".
Starość w rozmowach
Rozdział 4. Etnografie: praktyki użyteczności
i unikania bezczynności
"Mam dobre dzieci, to wspierają mnie".
Praktyki użyteczności w pozycji zależności
"Przede wszystkim winieniem służyć Polakom.
Oczywiście rodzinie również".
Praktyki użyteczności w pozycji władzy
"Tak mnie trochę porzucili wszyscy "
Pozycja samotności
Model pozycji człowieka starego we wspólnocie:
ciągłość i zmiana w ramach praktyk użyteczności
Rozdział 5. Etnografie: nowe praktyki kultury młodości
"...jak już oddałam syna do domu pomocy, to już miałam taką,
po prostu, wolną rękę " Praktyki kultury czasu wolnego
generowane przez habitus wtórny
"Nie znosiłam nigdy, nie mogłam wpaść w rutynę, bo wtedy
już szukałam czegoś innego, trudniejszego". Praktyki
zaangażowania w obiekt generowane przez metanawyk
Kultura młodości: metanawyk jako źródło praktyk
Rozdział 6. Między habitusem a metanawykiem:
przebieg życia świadków przejścia modernizacyjnego
Przebieg życia świadków przejścia modernizacyjnego
i pokolenia postępu
Zobowiązanie i identyfikacja. Konkurencyjne modele związania
z tym, co społeczne?
Dalsze kierunki badań
