TOKSYKOLOGIA I OCENA BEZPIECZEŃSTWA KOSMETYKÓW

Spis treści

Toksykologia i ocena bezpieczeństwa kosmetyków

Autor: Kamil Jurowski, Wojciech Piekoszewski

Część I PODSTAWY TOKSYKOLOGII OGÓLNEJ  

1. Czym jest toksykologia?

1.1. Geneza i pochodzenie trucizn

1.2. Zarys historii toksykologii 

1.2.1. Starożytność (ok. IV w. p.n.e.–I w. n.e.) 

1.2.2. Europa nowożytna (XVI–XVII w.) 

1.2.3. Koniec milenium (XIX–XX w.) 

1.2.4. Współczesność (XXI w.) 

1.3. Dyscypliny toksykologii 

Piśmiennictwo

2. Czynniki wpływające na toksyczność trucizn

2.1. Budowa chemiczna

2.1.1. Informacje wstępne

2.1.2. Zagadnienia związane ze związkami nieorganicznymi

2.1.3. Zagadnienia związane ze związkami organicznymi 

2.2. Właściwości fizyczne i chemiczne

2.2.1. Rozpuszczalność i współczynnik podziału

2.2.2. Stopień rozdrobnienia 

2.2.3. Rozkład substancji

2.2.4. Cechy organoleptyczne

2.3. Czynniki biologiczne 

2.3.1. Przynależność gatunkowa 

2.3.2. Płeć

2.3.3. Wiek

2.3.4. Indywidualna zmienność wrażliwości na trucizny 

3. Podstawowe pojęcia w toksykologii

3.1. Trucizny, leki i ksenobiotyki

3.2. Zatrucia i ich rodzaje

3.3. Dawki

3.4. Ocena narażenia na ksenobiotyki

3.5. Efekty działania ksenobiotyków

Piśmiennictwo

4. Losy ksenobiotyków w ustroju

4.1. Informacje wstępne

4.2. Wchłanianie ksenobiotyków

4.2.1. Informacje wstępne

4.2.2. Przenikanie ksenobiotyków przez błony biologiczne

4.2.3. Drogi wchłaniania

4.3. Dystrybucja i kumulacja ksenobiotyków

4.3.1. Informacje wstępne

4.3.2. Dystrybucja ksenobiotyków

4.3.3. Kumulacja ksenobiotyków

4.4. Biotransformacja ksenobiotyków

4.4.1. Informacje wstępne

4.4.2. Reakcje I fazy 

4.4.3. Reakcje II fazy 

4.4.4. Reakcje III fazy

4.4.5. Biotransformacja ksenobiotyków w skórze – wybrane zagadnienia 

4.5. Wydalanie ksenobiotyków

4.5.1. Informacje wstępne

4.5.2. Wydalanie z moczem

4.5.3. Wydalanie z kałem

4.5.4. Wydalanie z powietrzem wydychanym 

4.5.5. Wydalanie innymi drogami

Piśmiennictwo

5. Mechanizmy działania toksycznego

5.1. Informacje wstępne 

5.2. (Bio)fizyczne mechanizmy działania toksycznego

5.3. Wybrane chemiczne mechanizmy działania toksycznego 

5.3.1. Informacje wstępne 

5.3.2. Mechanizmy działania toksycznego związane z niedotlenieniem tkanek lub nieprawidłowym wykorzystaniem energii spalania

5.3.3. Mechanizmy działania toksycznego związane z działaniem enzymów

5.3.4. Mechanizmy działania toksycznego związane z przewodzeniem bodźców w układzie nerwowym

5.3.5. Mechanizmy działania toksycznego związane z tworzeniem wiązań kowalencyjnych przez aktywne metabolity

5.3.6. Mechanizmy działania toksycznego związane z działaniem rodników

5.3.7. Mechanizmy działania toksycznego związane z kancerogenezą chemiczną

Piśmiennictwo

6. Podstawy toksykokinetyki i farmakokinetyki

6.1. Informacje wstępne 

6.2. Podstawowe pojęcia

6.3. Farmakokinetyka vs toksykokinetyka

6.4. Modele matematyczne w farmakokinetyce 

6.4.1. Modele kompartmentowe (modele wykładnicze)

6.4.2. Modele kompartmentowe po podaniu pozanaczyniowym 

6.4.3. Podanie dożylne wielokrotne

Piśmiennictwo

Część II TOKSYKOLOGIA KOSMETYKÓW 

7. Czym jest toksykologia kosmetyków i ocena bezpieczeństwa produktów kosmetycznych?

7.1. Rys historyczny toksykologii kosmetyków

7.1.1. Starożytność

7.1.2. Średniowiecze

7.1.3. Renesans

7.1.4. Barok

7.1.5. Wiek XIX i XX

7.1.6. Współczesność

7.2. Definicja i zakres współczesnej toksykologii kosmetyków

7.3. Safety assessment i safety assessorzy

Piśmiennictwo

8. Szczegółowa toksykologia kosmetyków

8.1. Informacje wstępne

8.2. Składniki wchodzące w skład farb do włosów

8.2.1. HC Red nr 18 (В124) 

8.2.2. HC Yellow nr 16 (B123) 

8.2.3. Basic Blue 124

8.2.4. HC Yellow nr 17 (B121)

8.2.5. HC Red nr 17 (B120)

8.2.6. 1-Hexyl 4,5-diamino pyrazole sulfate (A163)

8.2.7. HC Blue 18 (B122)

8.2.8. 2,5,6-Triamino-4-pyrimidinol sulfate (A143) 

8.2.9. 2,6-Dihydroxyethylaminotoluene (A138) 

8.2.10. Basic Blue 99 (C059) 

8.2.11. Acid Orange 7 (C015)

8.2.12. Hydroxyethoxy aminopyrazolopyridine HCl (A161)

8.2.13. 3-Amino-2,6-dimethylphenol (A162)

8.2.14. Basic Brown 17 (B007) 

8.2.15. Disperse Red 17 (B5)

8.2.16. Bismuth citrate

8.2.17. Lawsonia inermis (henna) (C169)

8.2.18. 2-Chloro-p-phenylenediamine (A8)

8.2.19. Hydroxyanthraquinone-aminopropyl methyl morpholinium methosulfate (C117)

8.2.20. Acid Black 1 (B15)

8.2.21. Dimethylpiperazinium aminopyrazolopyridine HCl (A164)

8.2.22. Tetrabromophenol blue, 4,4ʹ-(4,5,6,7-tetrabromo-1,1-dioxido-3H-2,1- benzoxathiol-3-yliden)bis-2,6-dibromophenol (C183)

8.2.23. HC Orange nr 6 (B125)

8.2.24. N,Nʹ-Bis-(2-hydroxyethyl)-2-nitro-p-phenylenediamine (B34)

8.3. Składniki kosmetyków pełniące funkcję zapachową

8.3.1. Butylphenyl methylpropional (BMHCA)

8.3.2. Vetiveryl acetate/acetylated vetiver oil (AVO)

8.3.3. Tagetes minuta, T. patula extracts, essential oils 

8.4. Składniki kosmetyków stanowiące nanomateriały

8.4.1. Hydroxyapatite (nano)

8.4.2. Silica, Hydrated Silica, Silica Surface Modified with Alkyl Silylates

8.4.3. 2,2ʹ-Methylene-bis-(6-(2H-benzotriazol-2-yl)-4-(1,1,3,3-tetramethylbutyl) phenol)

8.4.4. Carbon Black (nano-form)

8.4.5. Titanium dioxide

8.4.6. Zinc oxide (nano-form) 

8.5. Składniki kosmetyków o różnym zastosowaniu

8.5.1. UV filter S86 Phenylene bis-diphenyltriazine

8.5.2. Cetylpyridinium chloride

8.5.3. o-Phenylphenol (OPP), Sodium o-phenylphenate oraz Potassium o-phenylphenate

8.5.4. Methylisothiazolinone (MI) (P94)

8.5.5. Deoxyarbutin (4-[(tetrahydro-2H-pyran-2-yl)oxy]phenol)

8.5.6. α-Arbutin

8.5.7. β-Arbutin 

8.5.8. Dichloromethane 

8.5.9. Ethyl lauroyl arginate HCl

8.5.10. Poly(hexamethylene) biguanide hydrochloride (PHMB)

8.5.11. Formaldehyde (formaldehyd) w utwardzaczach do paznokci

8.5.12. Hydrolysed wheat proteins (WHP)

8.5.13. 2-(4-(2-(4-Diethylamino-2-hydroxy-benzoyl)-benzoyl)-piperazine1-carbonyl)-phenyl)-(4-diethylamino-2-hydroxyphenyl)-methanone (HAA299) 

8.5.14. Trimethylbenzoyl diphenylphosphine oxide (TPO)

8.5.15. Związki aluminium (glinu)

8.5.16. Potassium hydroxide (KOH, wodorotlenek potasu)

8.5.17. Peanut oil (olej z orzechów ziemnych

8.5.18. Thioglycolic acid and its salts (TGA) 

8.5.19. 3-Benzylidene camphor

8.5.20. Zinc pyrithione

8.5.21. Climbazole

8.5.22. Diethylene Glycol Monoethyl Ether (DEGEE) 

8.5.23. HEMA

8.5.24. Methoxypropylamino Cyclohexenylidene Ethoxyethylcyanoacetate (S87)

8.5.25. Ethylzingerone – Hydroxyethoxyphenyl Butanone (HEPB)

8.5.26. EcoG+

8.5.27. Phenoxyethanol

8.5.28. Witamina A

8.5.29. Cyclopentasiloxane D5

8.6. Składniki kosmetyków całkowicie zakazane w produktach

Piśmiennictwo

9. Metody alternatywne w toksykologii kosmetyków

9.1. Informacje wstępne

9.2. Walidacja metod alternatywnych 

9.3. Metody alternatywne w ocenie bezpieczeństwa kosmetyku

Piśmiennictwo

Część III OCENA BEZPIECZEŃSTWA PRODUKTÓW KOSMETYCZNYCH 395

10. Aspekty prawne związane z oceną bezpieczeństwa produktów kosmetycznych

10.1. Wstęp

10.2. Uregulowania prawne obowiązujące w Polsce

10.3. Uregulowania prawne obowiązujące w Unii Europejskiej

Piśmiennictwo

11. Raport oceny bezpieczeństwa produktów kosmetycznych

11.1. Informacje wstępne

11.2. Część A – informacje na temat bezpieczeństwa produktu kosmetycznego

11.2.1. Jakościowy i ilościowy skład produktu kosmetycznego

11.2.2. Właściwości fizyczne i chemiczne oraz stabilność produktu kosmetycznego 

11.2.3. Jakość mikrobiologiczna

11.2.4. Zanieczyszczenia, ilości śladowe, informacje o materiale, z którego wykonano opakowanie

11.2.5. Normalne i dające się racjonalnie przewidzieć stosowanie

11.2.6. Narażenie na działanie produktu kosmetycznego

11.2.7. Narażenie na działanie substancji (składników) 

11.2.8. Profil toksykologiczny substancji 

11.2.9. Działania niepożądane i ciężkie działania niepożądane

11.2.10. Informacje o produkcie kosmetycznym

11.3. Część B – ocena bezpieczeństwa produktu kosmetycznego

11.3.1. Wniosek z oceny 

11.3.2. Ostrzeżenia i instrukcje stosowania umieszczane na etykiecie

11.3.3. Rozumowanie

11.3.4. Kwalifikacje eksperta

Piśmiennictwo

12. Źródła informacji do oceny bezpieczeństwa produktów kosmetycznych

12.1. Informacje wstępne 

12.2. Aktualne ustawodawstwo

12.3. Opinie i zalecenia uznanych komitetów naukowych

12.4. Czasopisma naukowe

12.5. Bazy danych

Piśmiennictwo

Skorowidz