ADHD Wybrane zagadnienia diagnozy i terapii
Redakcja: Kasper Sipowicz, Andrzej Witusik, Tadeusz Pietras
Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD) stanowi ważne zagadnienie współczesnej psychiatrii, psychologii i pedgogiki. Dziecko i dorosły chorujący na ten zespół ma liczne trudności w procesie uczenia się, wychowania i adaptacji.
Przedstawiona Państwu monografia stanowi próbę interdyscyplinarnego spojrzenia na różne aspekty życia z piętnem zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi. Książkę przygotowali specjaliści z zakresu psychiatrii, psychologowie i psychoterapeuci oraz pedagodzy zaangażowani w pomoc osobom z zaburzeniami rozwojowymi.
Spojrzenie biomedyczne psychiatrów nakreśla ulokowanie problemu zespołu nadpobudlliwości psychoruchowej z deficytem uwagi w obszarze neuronauki. Badania podstawowe z tej dziedziny zaowocowały opracowaniem leków stosowanych w leczeniu podstawowych aspektów ADHD. Tło neurorozwojowe zespołu wiąże go z innymi zaburzeniami, takimi, jak: choroba afektywna dwubiegunowa, niepełnosprawność intelektualna, uzależnienia czy zaburzenia osobowości.
Psychologowie naszkicowali najnowsze narzędzia przydatne w diagnozie ADHD. W Pracowni Testów Psychologicznych Polskiego Towarzystwa Psychologicznego znormalizowano narzędzia przydatne psychologom klinicznym. Testy te są w świecie powszechnie używanie w diagnozie ADHD.
Psychologowie naszkicowali w monografii także metody psychoterapeutyczne stosowane w terapii zespołu, ze szczególnym uwzględnieniem interwencji poznawczo-behawioralnych. Interwencje te są równie ważne w procesie terapii, jak nowoczesne leki.
Rozdziały napisane przez pedagogów nawiązują do paradygmatu humanistycznego pedagogiki specjalnej. Postulat normalizacji środowiska i inkluzji w procesie edukacji stanowią ważne osiągnięcie w podejściu wobe osób z zaburzeniami rozwojowymi. Praca na zasobach, a nie na deficytach, wydaje się być konstruktywna i konieczna w procesie nauczania i wychowania osób dotkniętych zespołem ADHD.
Nasza monografia pomija wiele ważnych zagadnień. Jest raczej zbiorem autorskich artykułów, lecz daleko jej do całościowej monografii. Mamy jednak nadzieję, że będzie użyteczna w pracy psychiatrów, psychologów i pedagogów oraz wszystkich osób zainteresowanych pomocą pacjentom dotkniętym zespołem nadpobudliwości ruchowej z deficytem uwagi.
Kasper Sipowicz, Andrzej Witusik, Tadeusz Pietras wstęp do książki ADHD Wybrane zagadnienia diagnozy i terapii
ADHD Wybrane zagadnienia diagnozy i terapii
Redakcja: Kasper Sipowicz, Andrzej Witusik, Tadeusz Pietras
Wstęp
Rozdział 1 Neurobiologiczne i neuropsychofarmakologiczne podstawy terapii ADHD
Neurobiologiczne podstawy zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi
Koncepcja deficytu wzbudzania i hamowania reakcji w zespole nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi
Założenia farmakoterapii zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi
Leki stosowane w leczeniu zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi
Podsumowanie
Rozdział 2 Kryteria nozologiczne i epidemiologia zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD)
Granice rozpoznawania ADHD
Kryteria nozologiczne
Diagnostyka różnicowa
Przebieg procesu diagnozowania
Specyfika diagnozowania ADHD w populacji osób dorosłych
Epidemiologia
Aneks
Rozdział 4 Mocne strony osób z ADHD – w poszukiwaniu idei organizującej działania terapeutyczne
Rozdział 5 Zastosowanie testów psychologicznych w diagnozie ADHD. Zestaw Kwestionariuszy do Diagnozy ADHD Conners 3
Wprowadzenie do diagnozy psychometrycznej
Własności psychometryczne testów
Standaryzacja procedury badania
Zastosowanie norm dla wyników testowych
Adaptacja kulturowa testu psychologicznego
Zestaw Kwestionariuszy do Diagnozy ADHD Conners 3
Historia kwestionariuszy Conners
Struktura zestawu kwestionariuszy Conners 3
Stosowanie Zestawu Kwestionariuszy do Diagnozy ADHD Conners 3
Własności psychometryczne
Rzetelność
Trafność
Inne narzędzia wspomagające diagnozę ADHD
Podsumowanie
Rozdział 6 Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD) u dorosłych
Wstęp
Objawy ADHD u dorosłych
Kryteria zespołu nadpobudliwości ruchowej z deficytem uwagi
Epidemiologia
ADHD – rozpowszechnienie, objawy, współchorobowość
Diagnoza ADHD u dorosłych
Konsekwencje zespołu nadpobudliwości ruchowej z deficytem uwagi
Zaburzenia poznawcze u dorosłych z ADHD
Uzależnienie u dorosłych z ADHD
Zaburzenie afektywne dwubiegunowe a ADHD
ADHD i zaburzenia osobowości
Leczenie ADHD u dorosłych
Podsumowanie
Rozdział 7 Poznawczo-behawioralne interwencje w leczeniu ADHD
Wstęp
Terapia ADHD
Okres przedszkolny
Młodszy wiek szkolny
Adolescencja
Dorośli
Case study
Podsumowanie
Rozdział 8 Terapia rodzin z dzieckiem chorym na ADHD
Rola terapii rodzin w kontekście patogenezy ADHD
Konieczność psychospołecznych oddziaływań w przypadkach ADHD
Trudności emocjonalne w rodzinach dzieci z ADHD
Problem rodzeństwa
ADHD i jego potencjalne funkcje w systemie
Tworzenie IP i rola kozła ofiarnego
Wskazania terapeutyczne
Rozdział 9 Psychospołeczne konteksty ADHD
Wstęp
Czynniki psychospołeczne istotne dla zrozumienia problemu ADHD
Psychospołeczne uwarunkowania ADHD
Kontekstowa (sytuacyjna) zmienność symptomów ADHD
Społeczny i kulturowy aspekt diagnozy ADHD oraz głównych strategii pomocy i terapii
Stereotypy i przekonania dotyczące ADHD
Podsumowanie
Rozdział 10 Wspieranie ucznia z nadpobudliwością psychoruchową (ADHD) i jego rodziny
Wstęp
Sposoby postępowania
Nadmierna impulsywność
Nadruchliwość
Zaburzenia koncentracji uwagi
Rozdział 11 Uczennica i uczeń z ADHD w szkole inkluzyjnej
Pojęcie inkluzji – zawiłości terminologiczne
Edukacja inkluzyjna w aktach prawnych
Edukacja inkluzyjna uczennicy i ucznia z ADHD
Nota o Redaktorach i Autorach
