FARMAKOTERAPIA DZIECI I MŁODZIEŻY

Spis treści

1.       FarmakogenetykaPolimorfizm genetyczny

Wpływ czynników genetycznych na działanie leków
Genetycznie uwarunkowany metabolizm leków
·         CYP3A4
·         CYP1A2
·         CYP2D6
·         CYP2C9
·         CYP2C19
·         Metylotransferaza tiopuryny
Polimorfizm receptorów
·         Wrodzony zespół wydłużonego QT
·         Genetycznie uwarunkowana skuteczność leczenia astmy
Polimorfizm genetyczny glikoproteiny P
Indywidualizacja farmakoterapii
2.       Farmakokinetyka
Uwalnianie leków
Wchłanianie leków
Dystrybucja leków
Eliminacja leków
Metabolizm leków
Nerkowa eliminacja leków
Farmakodynamika
3.       Interakcje leków stosowanych u dzieci
Interakcje między lekami stosowanymi u dzieci
·         Interakcje w fazie farmaceutycznej
·         Interakcje w fazie farmakokinetycznej
·         Interakcje w fazie farmakodynamicznej
Interakcje leków z żywnością
·         Interakcje na etapie wchłaniania leków
·         Interakcje na etapie metabolizmu leków
·         Interakcje na etapie wydalania leków
·         Interakcje farmakodynamiczne składników diety z lekami
Interakcje leków syntetycznych z preparatami ziołowymi
4.       Odrębności farmakoterapii u dzieci
Dawkowanie leków w pediatrii
·         Ustalanie dawki na podstawie masy lub powierzchni ciała
·         Obliczanie dawki u dziecka na podstawie dawki dla dorosłych
·         Dobór odpowiedniej postaci farmaceutycznej leku
·         Przestrzeganie zaleceń lekarskich a skuteczność farmakoterapii
Farmakoterapia monitorowana stężeniem leków
5.       Leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe
Znaczenie bólu i gorączki
Ocena bólu i gorączki
Leczenie przeciwbólowe i przeciwgorączkowe a antybiotykoterapia
Patofizjologia bólu i gorączki
Farmakologia leków analgetycznych i antypiretycznych
·         Paracetamol
·         Ibuprofen
·         Inne leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe
·         Znaczenie zabiegów ochładzających w walce z gorączką
·         Opioidy
6.       Antybiotyki i sulfonamidy
Ogólne zasady antybiotykoterapii
Antybiotyki ß-laktamowe
·         Penicyliny
·         Cefalosporyny
·         Karbapenemy
Makrolidy i linkozamidy
·         Makrolidy
·         Linkozamidy
Fluorochinolony
Tetracykliny
Polimyksyny
Glikopeptydy
Fuzafungina
Sulfonamidy
·         Połączenia sulfametoksazolu z trimetoprimem
Algorytmy antybiotykoterapii u dzieci
7.       Witaminy i związki mineralne
Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach
·         Witamina D
·         Witamina A
·         Witamina E
·         Witamina K
Witaminy rozpuszczalne w wodzie
·         Witamina C (kwas askorbinowy)
·         Witamina B1 (tiamina)
·         Witamina B2 (ryboflawina)
·         Witamina B6 (pirydoksyna)
·         Witamina B12 (cyjanokobalamina)
·         Kwas foliowy
·         Witamina PP (nikotynamid, witamina B3)
·         Kwas pantotenowy (witamina B5)
Związki mineralne
·         Potas
·         Magnez
·         Fluor
·         Jod
·         Selen
·         Żelazo
·         Cynk
8.       Kardiologia
Problemy kardiologiczne u dzieci
·          Niewydolność serca
·          Zaburzenia rytmu serca
·         Nadciśnienie tętnicze
·          Płucne nadciśnienie tętnicze
·          Przewodozależne wady wrodzone serca
Leki stosowane w kardiologii
·         Glikozydy nasercowe
·         Leki moczopędne - diuretyki
·         Leki działające na układ renina-angiotensyna-aldosteron
·         Leki blokujące kanał wapniowy - antagoniści wapnia
·         Leki blokujące receptory ß-adrenergiczne - ß-blokery
·         Leki blokujące receptory ?-i ß-adrenergiczne
·         Leki przeciwarytmiczne
·         Leki przeciwzakrzepowe z grupy antagonistów witaminy K
·         Leki blokujące receptory endoteliny
·         Leki utrzymujące drożność przewodu tętniczego
·         Leki dopaminergiczne
·         Leki z grupy inhibitorów fosfodiesterazy III
·         Leki z grupy antagonistów receptorów muskarynowych
9.       Nefrologia
Zasady ogólne terapii chorób nerek
·         Monitorowanie stężenia leków w nefrologii
·         Problem nefrotoksyczności
Leki moczopędne
·         Miejsca działania leków moczopędnych
·         Farmakodynamika leków moczopędnych
·         Niepożądane objawy leczenia
·         Oporność na leki diuretyczne
·         Najważniejsze leki moczopędne
Leki hamujące białkomocz
·         Najważniejsze leki hamujące białkomocz
Leki stosowane w kłębuszkowym zapaleniu nerek
·         Glikokortykosteroidy
·         Leki cytotoksyczne
Leki stosowane w zaburzeniach czynnościowych pęcherza moczowego
·          Leki stosowane przy nadwrażliwości mięśnia wypieracza moczu - mała pojemność pęcherza moczowego
·          Leki stosowane u dzieci z zaburzeniami oddawania moczu i nieprawidłowym opróżnianiem pęcherza moczowego
Leczenie zakażeń układu moczowego
·         Zasady ogólne farmakoterapii ZUM
·         Najważniejsze leki stosowane w ZUM
10. Gastroenterologia i parazytologia
Nudności i wymioty
Choroba refluksowa przełyku
Zapalenie błony śluzowej żołądka i dwunastnicy, choroba
wrzodowa żołądka i dwunastnicy
·         IPP a zakażenie Helicobacter pylori
Zaburzenia czynnościowe przewodu pokarmowego
Zapalenie i kamica pęcherzyka żółciowego
Biegunki ostre i przewlekłe
·         Biegunki ostre
·         Odwodnienie
·         Biegunki przewlekłe
·         Preparaty przywracające ekosystem mikrobiontów przewodu pokarmowego (probiotyki)
Nieswoiste zapalenia jelit
Zaparcia
Leki przeciw pasożytom przewodu pokarmowego
Preparaty stosowane w żywieniu niemowląt i małych dzieci z alergią pokarmową
·         Preparaty o nieznacznym stopniu hydrolizy
·         Preparaty o znacznym stopniu hydrolizy
·         Mieszanki elementarne
·         Preparaty sojowe
·         Modyfikowane mleko w proszku dla niemowląt z tendencją do ulewania
·         Modyfikowane mleko w proszku dla niemowląt od 1 m.ż. stosowane w zaburzeniach czynnościowych
·         Zaburzenia trawienia tłuszczów
10.   Hepatologia
Leki poprawiające metabolizm komórek wątrobowych
Leki wspomagające produkcję i wydzielanie żółci
·         Leki żółciotwórcze
·         Leki żółciopędne
Leczenie przewlekłych wirusowych zapaleń wątroby typu B i C u dzieci
Uwagi dotyczące leków stosowanych w hepatologii dziecięcej
11.   Pneumonologia i alergologia
Leki przeciwzapalne
·         Glikokortykosteroidy
Leki antyleukotrienowe
·         Antagoniści receptorów dla leukotrienów cysteinylowych
·         Kromony
Leki rozszerzające oskrzela
·         Leki pobudzające receptory ?-i ß-adrenergiczne
·         Leki pobudzające selektywnie receptory ß-adrenergiczne
Leki przeciwcholinergiczne krótko działające
·         Metyloksantyny
Leki przeciwhistaminowe o działaniu blokującym receptor H1
·         Leki I generacji
·         Leki II generacji
Leki mukolityczne
Inne leki działające wykrztuśnie i objawowo
Leki przeciwkaszlowe
Preparaty wykrztuśne i przeciwkaszlowe
Leki przeciwbakteryjne
Leki stosowane w terapii gruźlicy
12.   Hematologia i onkologia
Nierozrostowe choroby układu krwiotwórczego
·         Leki stosowane w terapii ambulatoryjnej niedokrwistości
·         Leki stosowane w terapii ambulatoryjnej skaz krwotocznych
Choroby nowotworowe układu krwiotwórczego i nowotworowe guzy lite
·         Leki przeciwnowotworowe stosowane w terapii ambulatoryjnej
·         Profilaktyka i ambulatoryjne leczenie wczesnych powikłań toksycznych chemioterapii i radioterapii
·         Profilaktyka powikłań infekcyjnych chemioterapii i radioterapii oraz postępowanie w przypadku objawów zakażenia
·         Ambulatoryjne leczenie odległych następstw chemioterapii i radioterapii prowadzonej w wieku rozwojowym
·         Leki stosowane u dzieci z chorobą nowotworową w opiece paliatywnej
13.   Endokrynologia
Zaburzenia podwzgórzowo-przysadkowe
·         Moczówka prosta
·         Niedoczynność przysadki
·         Nadczynność przysadki
·         Hiperprolaktynemia
Choroby związane z hormonami płciowymi
·         Opóźnione dojrzewanie płciowe - hipogonadyzm
·         Przedwczesne dojrzewanie płciowe
·         Ginekomastia
·         Hiperandrogenizm, hirsutyzm i zaburzenia miesiączkowania
Choroby tarczycy
·         Wole proste
·         Niedoczynność tarczycy
·         Nadczynność tarczycy
·         Rak zróżnicowany tarczycy
·         Leczenie paliatywne raka rdzeniastego tarczycy
Choroby przytarczyc
·          Niedoczynność przytarczyc
·          Nadczynność przytarczyc
Osteoporoza
·          Bifosfoniany
·          Inne preparaty
Niedoczynność kory nadnerczy
·         Hipoaldosteronizm
·         Hipokortyzolemia
·         Hipogonadyzm nadnerczowy
Nadczynność kory nadnerczy
·         Hiperaldosteronizm
·         Hiperkortyzolemia
·         Wrodzony przerost kory nadnerczy
Niedoczynność rdzenia nadnerczy
·         Katecholaminy
Nadczynność rdzenia nadnerczy - guz chromochłonny
Zaburzenia snu
Otyłość
Hipercholesterolemia
15. Diabetologia, leczenie cukrzycy typu 1
Istota cukrzycy
Kontrola przebiegu cukrzycy typu 1
·         Kontrolowanie glikemii
·         Kontrolowanie diety
·         Kontrola wysiłku fizycznego w przebiegu cukrzycy
·         Efekty działania insuliny
·         Zeszyt samokontroli
Edukacja w cukrzycy typu 1
Stany naglące i zagrażające życiu dzieci z cukrzycą typu 1
·         Hipoglikemia
·         Kwasica ketonowa
Zasady insulinoterapii u dzieci i młodzieży
·         Dobór dawek insuliny
·         Insuliny stosowane w cukrzycy typu 1
Inne leki stosowane w cukrzycy typu 1
·         Glukagon
Paski diagnostyczne niezbędne w insulinoterapii
16. Leczenie chorób metabolicznych
Zaburzenia przemiany aminokwasów i białek
·         Fenyloketonuria
·         Zaburzenia kofaktorowe - niedobór tetrahydrobiopteryny
·         Tyrozynemia
·         Alkaptonuria
·         Inne zaburzenia przemiany aminokwasów
·         Zaburzenia cyklu mocznikowego
Zaburzenia metabolizmu węglowodanów
·         Galaktozemia
·         Glikogenozy
Choroby lizosomalne
Zaburzenia oksydacji kwasów tłuszczowych i inne zaburzenia funkcji mitochondriów
·         Zaburzenia oksydacji kwasów tłuszczowych
·         Inne mitochondrialne defekty enzymatyczne
Wrodzone błędy metaboliczne - podsumowanie
17. Reumatologia
Wprowadzenie w zagadnienia reumatologii dzieci i młodzieży
·         Młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów i reumatoidalne zapalenie stawów
·         Toczeń rumieniowaty układowy
·         Twardzina układowa
·         Zapalenie skórno-mięśniowe i wielomięśniowe
·         Spondyloartropatie seronegatywne
Leczenie chorób reumatycznych
·         Niesteroidowe leki przeciwzapalne
·         Leki modyfikujące przebieg choroby
·         Leki cytotoksyczne - immunosupresyjne
·         Leki biologiczne
·         Inne leki stosowane w chorobach reumatycznych
·         Inne metody leczenia
18. Neuropsychiatria
Leki psychotropowe
·         Farmakoterapia zespołu nadruchliwości z deficytem uwagi - ADHD
·         Leki przeciwpsychotyczne
·         Leki przeciwlękowe i nasenne
·         Leki normotymiczne
Leki przeciwdepresyjne
·         Nieselektywne inhibitory wychwytu zwrotnego monoamin
·         Selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny
·         Odwracalne inhibitory monoaminooksydazy typu A
·         Inne leki przeciwdepresyjne
19. Epileptologia
Objawy niepożądane po zastosowaniu leków przeciwpadaczkowych i najczęstsze interakcje
Podstawowe leki przeciwpadaczkowe
Nowsze leki przeciwpadaczkowe - II generacja
20. Otorynolaryngologia
Terapia miejscowa górnych dróg oddechowych
·         Nos i zatoki przynosowe
·         Leki obkurczające błonę śluzową podawane miejscowo
·         Leki obkurczające błonę śluzową nosa podawane doustnie
·         Kromony
·         Leki mukolityczne do stosowania miejscowego
·         Leki przeciwhistaminowe
·         Glikokortykosteroidy donosowe
·         Antybiotyki do stosowania miejscowego
·         Szczepionki donosowe
·         Roztwory izotoniczne chlorku sodu, wody morskiej
Ucho
·         Zapalenie przewodu słuchowego zewnętrznego i nieżyt ucha środkowego
·         Surowicze zapalenie ucha środkowego
Krtań
Jama ustna i gardło
21. Okulistyka
Farmakologiczne leczenie chorób oczu u dzieci
·         Ogólna charakterystyka kropli do oczu
·         Ogólna charakterystyka maści okulistycznych
Leki stosowane miejscowo
·         Leki działające na układ wegetatywny
·         Leki rozszerzające źrenicę i porażające mięsień rzęskowy
·         Jaskra
·         Leki przeciwbakteryjne
·         Leki przeciwwirusowe
·         Leki przeciwalergiczne i przeciwzapalne
·         Leki poprawiające metabolizm i regenerację tkanek
22. Choroby skóry
Leczenie ogólne chorób skóry
·         Glikokortykosteroidy
·         Antybiotyki i chemioterapeutyki
·         Cytostatyki
·         Leki przeciwhistaminowe
·         Retinoidy
·         Leki przeciwgrzybicze
·         Leki przeciwwirusowe
·         Leki immunosupresyjne
Leczenie zewnętrzne chorób skóry
·         Ogólne zasady leczenia zewnętrznego
·         Glikokortykosteroidy stosowane zewnętrznie
·         Antybiotyki do stosowania zewnętrznego
·         Chemioterapeutyki stosowane miejscowo
·         Retinoidy stosowane zewnętrznie
·         Pochodne witaminy D3
·         Inhibitory kalcyneuryny
·         Leki przeciwgrzybicze stosowane miejscowo
·         Leki przeciwwirusowe stosowane miejscowo
·         Inne preparaty stosowane miejscowo
Stosowanie promieniolecznictwa
Niefarmakologiczne metody leczenia chorób skóry
23. Immunoprofilaktyka i immunoterapia
Wprowadzenie w zagadnienia immunoprofi laktyki i immunoterapii
Szczepionki stosowane w zapobieganiu chorobom zakaźnym
Nieswoiste szczepionki bakteryjne
Preparaty immunoglobulin