Kiedy suplementować witaminę D?
Niedobór witaminy D prowadzi do wielu schorzeń, dlatego tak ważne jest, aby regularnie ją suplementować. W ten sposób unikniesz chorób autoimmunologicznych i przyczynisz się do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Kiedy brać witaminę D?
Najlepszy czas na suplementację witaminy D
Jest wiele suplementów diety, które wymagają od Ciebie przyjmowania ich o określonych porach lub spełnieniu pewnych czynników, na przykład bycia na czczo. Jak to wygląda w przypadku witaminy D? Na początku warto podkreślić, że najważniejszym krokiem jest dopasowanie jej do własnej rutyny i dbanie o regularność. Ponadto, ważna jest również pora przyjmowania witaminy D.
Witamina D rano
Bardzo dobrym rozwiązaniem jest włączenie witaminy D do swojej porannej rutyny, na przykład zaraz po zjedzeniu kanapki czy wypiciu ulubionej herbaty. W ten sposób o wiele łatwiej jest zapamiętać o konieczności wzięcia tabletki. Dlaczego jeszcze warto sięgać po suplement z witaminą D właśnie przed południem?
Przyjmowanie witaminy D podczas posiłku może zwiększyć jej wchłanianie, a także podnieść jej poziom we krwi. A to właśnie śniadanie jest posiłkiem, o którym pamięta się najczęściej. Jest ono w pewien sposób rytuałem, dzięki czemu nie zapomnisz o przyjęciu odpowiedniej dawki witaminy D.
Witamina D wieczorem
Przyjmowanie witaminy D wieczorem nie jest zalecane przez specjalistów z kilku powodów. Przede wszystkim, może ono zaburzać produkcję melatoniny, czyli hormonu regulującego sen. W efekcie będzie Ci o wiele trudniej zasnąć, a Twój sen będzie o wiele krótszy. Do tego dochodzi fakt, że witamina D jest witaminą rozpuszczalną w tłuszczach – są one potrzebne do jej wchłaniania. Przyjmowanie suplementu diety z posiłkiem bogatym w tłuszcze, zwiększa przyswajalność witaminy D.
Kto powinien suplementować witaminę D?
Choć witamina D dostarczana jest do organizmu pod wpływem promieniowania słonecznego, to i tak bardzo często pojawiają się jej niedobory. Kto powinien suplementować witaminę D, aby zabezpieczyć swój organizm?
- Dorośli i dzieci powyżej 4 lat - w sezonie jesienno-zimowym, gdy nasłonecznienie jest niewystarczające do naturalnej syntezy witaminy D przez skórę, wszyscy dorośli oraz dzieci powyżej 4. roku życia powinni rozważyć codzienne przyjmowanie suplementu w dawce dopasowanej do swojego wieku. To szczególnie ważne dla osób, które spędzają niewiele czasu na zewnątrz, mieszkają w domach opieki lub z przyczyn zdrowotnych są ograniczone do wnętrz. Również ci, którzy noszą odzież zakrywającą większość ciała, nie otrzymują wystarczającej ilości światła słonecznego, aby efektywnie wytwarzać witaminę D.
- Osoby o ciemnej karnacji - osoby o ciemniejszej karnacji, na przykład pochodzące z Afryki, Karaibów czy południowej Azji, mają naturalnie niższą zdolność do produkcji witaminy D z promieni słonecznych. Dla nich zaleca się stałą suplementację przez cały rok, bez względu na sezon, co pomaga zapobiegać niedoborom, które mogą prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, w tym osłabienia kości.
- Kobiety w ciąży i karmiące piersią - kobiety w ciąży oraz matki karmiące piersią również należą do grupy ryzyka niedoboru witaminy D. Dla nich przyjmowanie codziennego suplementu zawierającego odpowiednią dawkę witaminy D jest bardzo ważne, zwłaszcza w miesiącach, kiedy słońce rzadko się pojawia. Zapewnienie odpowiedniej ilości witaminy D jest ważne nie tylko dla ich własnego zdrowia, lecz także dla prawidłowego rozwoju ich dzieci.
- Niemowlęta i małe dzieci - niemowlęta i małe dzieci są wyjątkowo wrażliwe na niedobory witaminy D. Dzieci do 1. roku życia, które są karmione piersią lub których dzienna porcja mieszanki mlecznej nie przekracza 500 ml, powinny otrzymywać suplementy, zawierające odpowiednią dawkę witaminy D, która została skonsultowana z lekarzem specjalistą. To zapewnia im lepszy start w życiu, wspierając rozwój kości i zdrowie ogólne. Dzieci w wieku od 1 do 4 lat również potrzebują regularnej suplementacji, nawet jeśli ich dieta jest zróżnicowana i zdrowa. Każdą suplementację najlepiej jest omawiać z pediatrą.
Skutki przedawkowania witaminy D
Przyjmowanie witaminy D w zalecanych dawkach jest uznawane za bezpieczne i korzystne dla zdrowia. Jednakże, jak w przypadku wielu substancji, nadmierne jej spożycie może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych.
Kobiety w ciąży i dzieci
Dzieci w wieku 9 lat i starsze, a także kobiety w ciąży i karmiące piersią, powinny zwracać szczególną uwagę na ilość przyjmowanej witaminy D. Dawkowanie przekraczające 4000 IU dziennie jest uważane za nadmierne i może wywoływać różne niepożądane objawy. Do najczęstszych należą nudności i wymioty, co może być pierwszym sygnałem ostrzegawczym, że poziom witaminy D w organizmie jest zbyt wysoki.
Skutki uboczne u dorosłych
Oprócz problemów gastrycznych, osoby przyjmujące zbyt dużą ilość witaminy D mogą doświadczać zmniejszonego apetytu i niepożądanej utraty masy ciała. Zaparcia oraz ogólne osłabienie są kolejnymi objawami, które mogą pojawić się w przypadku hiperwitaminozy D. Ta nadmierna ilość witaminy D może również prowadzić do zaburzeń psychicznych, takich jak zmieszanie czy dezorientacja.
Nadmierne dawki witaminy D mogą też wpłynąć na serce, powodując nieregularny rytm, co jest zagrożeniem zarówno dla zdrowia, jak i życia. Dodatkowo, jeden z bardziej poważnych długoterminowych skutków przyjmowania zbyt dużych ilości witaminy D to możliwość tworzenia się kamieni nerkowych oraz potencjalne uszkodzenia nerek.
Przeciwwskazania do przyjmowania witaminy D
Przyjmowanie witaminy D jest zalecane dla większości osób, jednak istnieją określone sytuacje, w których suplementacja tej witaminy jest niewskazana lub wymaga szczególnej ostrożności:
- Hiperkalcemia – osoby cierpiące na hiperkalcemię, czyli na zbyt wysoki poziom wapnia we krwi, powinny unikać suplementacji witaminy D. Zwiększa ona absorpcję wapnia z pożywienia, co prowadzi do dalszego wzrostu poziomu wapnia we krwi, nasilając problem.
- Zaburzenia w metabolizmie wapnia – osoby z chorobami wpływającymi na metabolizm wapnia, a w tym sarkoidozą, mogą mieć zaburzoną zdolność do regulacji poziomu wapnia. Przyjmowanie dodatkowej witaminy D może zaostrzyć te problemy.
- Kamienie nerkowe – dorośli z kamieniami nerkowymi, szczególnie tymi, zawierającymi wapń, powinni ostrożnie podchodzić do suplementacji witaminy D. Nadmierna ilość tej witaminy zwiększa ryzyko powstawania kamieni nerkowych poprzez podniesienie poziomu wapnia w moczu.
- Poważne choroby nerek – szczególnie te prowadzące do niewydolności nerek, mogą zmienić sposób, w jaki organizm przetwarza witaminy, w tym witaminę D. Osoby z zaawansowanymi chorobami nerek powinny konsultować suplementację witaminy D z lekarzem.
Pamiętaj o tym, że suplementacja witaminy D powinna być skonsultowana z lekarzem - wówczas zyskasz pewność, że jej dawkowanie jest bezpieczne i dopasowane do indywidualnych potrzeb Twojego organizmu.
- Płudowski P., Kos-Kudła B., Walczak M., Fal A., Zozulińska-Ziółkiewicz D., Sieroszewski P., Peregud-Pogorzelski J., Lauterbach R., Targowski T., Lewiński A., Spaczyński R., Wielgoś M., Pinkas J., Jackowska T., Helwich E., Mazur A., Ruchała M., Zygmunt A., Guidelines for Preventing and Treating Vitamin D Deficiency: A 2023 Update in Poland, Nutrients 2023,
- Nowosad K., Witamina D: metabolizm, funkcje oraz toksyczność, Nauki Przyrodnicze i Medyczne, 2020.
- Witamina D: Zasady Suplimentacji i Leczenia autorstwa Michaela F. Holicka i Roberta Scragg
- Giesecke K, et al. Vitamin D and its role in disease prevention. Eur J Clin Invest. 2017