Dorosłe dzieci – to pierwsza w Polsce naukowa monografia zjawiska parentyfikacji, czyli odwrócenia ról w rodzinie. Oznacza ono, że dziecko opiekuje się dorosłym (najczęściej rodzicem) i jest to zadanie przekraczające jego możliwości. Odwrócenie ról może mieć charakter instrumentalny – dziecko zajmuje się chorym rodzicem, sprząta, gotuje, robi zakupy, opiekuje się rodzeństwem lub emocjonalny – dziecko jest terapeutą rodzica (słucha jego zwierzeń, pociesza go), buforem lub mediatorem w konflikcie opiekunów, podejmuje ważne decyzje w rodzinie. Katarzyna Schier wielokrotnie podkreśla, że odwrócenie ról w rodzinie nie musi mieć charakteru destrukcyjnego, może niekiedy prowadzić do rozwoju odpowiedzialności u dzieci. Autorka analizuje konsekwencje parentyfikacji w dzieciństwie dla funkcjonowania w dorosłości. Na podstawie wyników badań empirycznych prowadzonych przez nią lub pod jej kierunkiem, przykładów klinicznych oraz odniesień do beletrystyki, przedstawia związek pomiędzy odwróceniem ról i depresją, trudnościami regulacji emocji oraz zaburzeniami obrazu ciała. Szczególnie ten ostatni element jest twórczym wkładem Katarzyny Schier do rozumienia zjawiska parentyfikacji. Analizie funkcjonowania Dorosłych Dzieci towarzyszą dwie opowieści – mit o Heraklesie i baśń o Kopciuszku, jako przykłady sytuacji, gdy dzieci zbyt wcześnie musiały stać się dorosłe.
"Autorka nawiązuje we Wprowadzeniu do historii dwu postaci, jednej znanej z mitów (Herakles), drugiej znanej z baśni (Kopciuszek). Na ich przykładach oswaja Czytelnika ze złożonością zagadnienia parentyfikacji. W tym tkwi niewątpliwy kunszt Autorki, która z perspektywy problematyki poruszanej w monografii ukazuje w percepcji znanego mitu o Heraklesie czy w percepcji baśni o Kopciuszku istotne elementy odwrócenia ról w układach asymetrycznych. Poprzez ten zabieg, sprawdzony w innej książce (Krewni i znajomi Edypa) Katarzyna Schier odkrywa aspekty parentyfikacji, które będzie szczegółowo analizowała, przedstawiając wyniki badań własnych, badań prowadzonych pod jej kierunkiem, analizy studiów przypadków z własnej praktyki klinicznej czy z praktyki diagnostyczno-terapeutycznej innych specjalistów (przywoływane ze znawstwem z literatury)."
Z recenzji prof. dr hab. Barbary Bokus
1. Wprowadzenie – mit o Heraklesie i bajka o Kopciuszku. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
1.1. Herakles. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11
1.2. Kopciuszek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
2. Zjawisko parentyfikacji, czyli o „masce dorosłości” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17
2.1. Definicja i rozumienie pojęcia. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17
2.2. Kultura sprzyjająca odwracaniu ról – przyzwolenie na to, żeby dzieci były „dzielne”. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
2.3. Destrukcyjne odwrócenie ról w dzieciństwie, czyli o przemocy utajonej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 53
3. Mechanizm działania parentyfikacji – transgeneracyjny przekaz traumy. . . . . . . . . . . . . . . . . 72
3.1. Rodzice z zaburzeniami osobowości. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77
3.2. Niedojrzali dorośli i niedokończona żałoba . . . . . . . . . . . . . 84
3.3. Style osobowości związane z parentyfikacją: masochistyczny i narcystyczny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92
3.4. Koledzy i przyjaciele Kopciuszków . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96
4. Konsekwencje destrukcyjnej parentyfikacji . . . . . . 103
4.1. Zaburzenia regulacji emocji – aleksytymia. . . . . . . . . . . . . . 103
4.2. Depresja. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118
4.3. Zahamowanie procesu separacji–indywiduacji. . . . . . . . . . . 133
4.4. Somatyzacja i zaburzenia psychosomatyczne . . . . . . . . . . . . 151
4.5. Zaburzenia funkcjonowania cielesnego, czyli „zdradzone ciało” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 167
5. Rodzaje parentyfikacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 195
5.1. Parentyfikacja instrumentalna i emocjonalna . . . . . . . . . . . . 195
5.2. Studium osoby – historia Pani A. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 221
5.3. Parentyfikacja seksualna . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 233
6. O sposobach pomocy „dorosłym” dzieciom . . . . . . 246
6.1. Psychoterapia osób, które doświadczyły parentyfikacji . . . . 247
6.2. Wzrost potraumatyczny, czyli dorosłe dzieci
bez brzemienia parentyfikacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 255
6.3. Społeczna diagnoza dorosłych dzieci . . . . . . . . . . . . . . . . . . 259
6.4. Psychoterapeuci to często osoby, które w dzieciństwie doświadczyły parentyfikacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 268
6.5. Mówienie i pisanie o traumatycznej przeszłości . . . . . . . . . . 274
6.6. Prewencja odwracania ról w rodzinie . . . . . . . . . . . . . . . . . . 277
7. Podsumowanie, czyli raz jeszcze o tym, co dla dorosłego dziecka jest najważniejsze . . . . .
8. Zmiana narracji – jeśli nie Herakles i Kopciuszek, to kto? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 282
8.1. Wystarczająco dobre rodzicielstwo i odzyskiwanie równowagi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 283
8.2. Zadania dla psychoterapeuty i osoby wspierającej . . . . . . . . 287
Ospa wietrzna to choroba, którą uważa się za powszechną. Najczęściej dotyka...
czytaj więcejOparzenie pierwszego stopnia to najłagodniejsza forma uszkodzenia skóry, wynikająca...
czytaj więcejHemofilia to dziedziczna choroba krwi, charakteryzująca się zaburzeniami procesu...
czytaj więcejPiegi to charakterystyczne, małe, brązowe plamki, które pojawiają się na skórze,...
czytaj więcejChoroba Pompego, znana również jako glikogenoza typu II, jest rzadką chorobą...
czytaj więcejZespół Marfana to choroba genetyczna, która wpływa na różne układy i narządy...
czytaj więcejSkaza krwotoczna to grupa zaburzeń hemostazy, charakteryzująca się skłonnością...
czytaj więcejTyrozynemia to rzadka choroba wynikająca z genetycznych defektów w metabolizmie...
czytaj więcejChoroba Wilsona to schorzenie, które może początkowo pozostawać niemal niewidoczne,...
czytaj więcej
